”დასავლეთ აზერბაიჯანი”: აზერბაიჯანის ტერიტორიული პრეტენზიები ვრცელდება ირანიდან საქართველომდე

ინფოტეკა24. აზერბაიჯანის ტერიტორიული ამბიციები გასცდა უკვე ნაცნობ კლინიკურ ჩარჩოს და მიაღწია ძმურ თურქეთს. 10 მაისს თურქეთში, კაისერის უნივერსიტეტის პროფესორმა გაფარ ჩახმაგლიმ ბოაოს აზიური ფორუმის ფარგლებში გამოაცხადა დასავლეთის აზერბაიჯანის რესპუბლიკის (ირევანი) მთავრობის სწრაფი შექმნის შესახებ დევნილობაში. ბუნებრივია, პირველ რიგში, საუბარია თანამედროვე სომხეთის რესპუბლიკის  ტერიტორიებზე, ისევე როგორც თურქეთის ყარსზე.

ამრიგად, სახელმწიფო, რომელიც სიტყვასიტყვით არ არსებობდა ასი წლის წინ, დღეს აქვს ტერიტორიული პრეტენზია ყველა მისი მეზობლის – ირანის, სომხეთის, საქართველოსა და მთლიანი არაღიარებული არცახის რესპუბლიკის მიმართ. უკვე არსებობს ე.წ სამხრეთ და ჩრდილოეთ აზერბაიჯანი, დაგეგმილია დასავლეთი. შეიძლება ველოდოთ აღმოსავლეთსაც?
თუ სომხეთისა და საქართველოს შემთხვევაში, ბაქოს პრეტენზიები სიცილისა და საფეთქელთან თითის დატრიალების გარდა სხვა არაფერს იწვევს, ირანის შემთხვევაში, აზერბაიჯანული რეჟიმის მზარდი თავხედობა რეალური საფრთხეა ეროვნული უსაფრთხოებისთვის.

ფაქტია, რომ ირანი ყველაზე დაუცველია თურქული ფაქტორების თვალსაზრისით, რადგან ირანის ჩრდილო-დასავლეთის პროვინციების ტერიტორიებზე- აღმოსავლეთ და დასავლეთ აზერბაიჯანის, არდებილის, ზენჯანის ტერიტორიაზე, ცხოვრობს თურქულენოვანი მოსახლეობა, რომელთა შორის მიმდინარეობს აქტიური პანთურქული პროპაგანდა.
ანტიირანული განწყობების გაღვივებას ასევე მხარს უჭერს მეზობელი თურქეთი, რომელიც ხელს უწყობს სეპარატისტული ჯგუფებისა და ორგანიზაციების საქმიანობის ორგანიზებას და დაფინანსებას.

სხვა მხრივ, ირანის გაყოფით დაინტერესებულნი არიან თეირანის მარადიული მოწინააღმდეგეები – ისრაელი და შეერთებული შტატები, რომლებიც ასევე მხარს უჭერენ აზერბაიჯანის მცდელობებს ირანის ტერიტორიების ხელში ჩაგდების მხრივ. შემთხვევითი არ არის, რომ სამხრეთ კავკასიაში ახლად შექმნილ სახელმწიფოს მიენიჭა ირანული ისტორიული პროვინციების – აზერბაიჯანის სახელი.

მაგრამ, ვისურვებდი, ბაქოს მმართველები ცოტათი მიწაზე ჩამომეყვანა, და შემეხსენებინა, რომ ქვეყანას სერიოზული ეკონომიკური პრობლემები აქვს. ნავთობდოლარების ჩვეული ნაკადები დღეს აღარ არსებობს, და ცნობილი არ არის, ისინი კვლავ აღდგება, თუ არა, რადგან მსოფლიო ეკონომიკური მდგომარეობა მნიშვნელოვნად შეიცვალა, და ენერგომატარებლებზე დამოკიდებულება არც თუ ისე კრიტიკულია.
მეორე მხრივ, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ რეჟიმი ცდილობს თავისი მოქალაქეების თავები შეავსოს ცარიელი პატრიოტული რიტორიკით  და გადაიტანოს რეალური აქტუალური პრობლემებიდან. მაგრამ, როდესაც ეს თავები შიმშილისგან დაიწყებენ ტკივილს, მაშინ არცერთი ახალი ,,აზერბაიჯანები“ აღარ გადაარჩენენ ალიევის მეხუთე წერტილს.