აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტრომ გაავრცელა განცხადება, სადაც უარყოფდა რუსული გაზეთის “ნეზავისიმაია გაზეტას”-ს მიერ გავრცელებულ ცნობას სირიიდან 500 თურქ დაქირავებულის გადმოყვანის შესახებ, ისევე როგორც ცნობებს ნახჭევანში თურქული სამხედრო ბაზის არსებობის შესახებ, რაზედაც წერდა გაზეთი. ამ ფაქტთან დაკავშირებით საინტერესო სტატიას აქვყნებს lragir.am საიტი. როგორც სტატიაშია ნათქვამი, აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტრომ განაცხადა, რომ უმჯობესია ყურადღება მიაქციონ სომხეთში სახალხო გვარდიის შექმნის ინიციატივას, რაც აზერბაიჯანელების აზრით, ერევანს აძლევს ჯარის დაკომპლექტების შესაძლებლობას, მათ შორის შუა აღმოსავლეთიდანაც.
აზერბაიჯანი, რა თქმა უნდა, ცდილობს ბუმერანგის ეფექტი მიიღოს პრიმიტიული გაყალბებით. ამასთან ფაქტია, რომ სახალხო გვარდიის შექმნის თემა ბაქოს ძალიან აწუხებს და მხოლოდ პროპაგანდისტული „გადამისამართების“ საკითხი არ არის არ ეს მისთვის.
სომხეთში სახალხო გვარდიის შექმნის ინიციატივა იმის სიგნალია, რომ ერევანი აფართოებს უსაფრთხოების თვითკმარობას. ერევანი მნიშვნელოვნად ამცირებს სხვა ქვეყნის, განსაკუთრებით რუსეთის მხარდაჭერის აუცილებლობას და ცდილობს უსაფრთხოების საკითხები თავად მოაგვაროს.
ეს იმას არ ნიშნავს, რომ სახალხო გვარდია დამოუკიდებლად გაუმკლავდება თურქულ აგრესიას, მაგალითად, რუსი მოკავშირეების მხარდაჭერის გარეშე. სახალხო გვარდია მხოლოდ ერთი პირველი ნაბიჯია უსაფრთხოების თვითკმარობის გრძელი გზისკენ, რომელიც სომხეთმა უნდა გაიაროს. რა თქმა უნდა, რუსეთი კვლავ თურქული აგრესიის შემაკავებელი ერთ – ერთი მთავარი ფაქტორია, არა ერთადერთი, არამედ ერთ – ერთი მთავარი.
მთავარი საკითხი ის არის, რომ სომხეთში სახალხო გვარდიის შექმნის ინიციატივა მეტწილად მიზნად ისახავს რუსეთ-თურქეთის შუამავლობითი შეჯახების რისკების შემსუბუქებისკენ. ერევანმა განაცხადა, რომ ნებისმიერი შეტაკება სწრაფად გადავა აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე. ტავუშის ბრძოლებმა პრაქტიკულად დაადასტურა, რომ ეს მხოლოდ სიტყვა არ არის და რევოლუციისშემდგომ ორ წელიწადში სომხეთმა მნიშვნელოვანი ნაბიჯები გადადგა ამ სტრატეგიის მიზანშეწონილობისკენ.
სწორედ აქ ხდება რუსეთის ქცევის როლის გადამწყვეტი მნიშვნელობა და ამიტომ ანკარა და ბაქო საგონებელში ჩავარდნენ ტავუშის ბრძოლების პირველივე დღიდანვე. რუსეთი უარს არ ამბობს მათთან თამაშზე, მაგრამ უარს ამბობს ითამაშოს სომხეთის ტერიტორიაზე. მოსკოვს ამისათვის აქვს მრავალი მიზეზი და მოტივი, რაც ერთი მხრივ სომხეთში მომხდარი ცვლილებებით არის გამოწვეული, მეორე მხრივ მსოფლიო ტრანსფორმაციებით და აშშ-ჩინეთის გლობალური დომინირების ფონზე რეგიონალური ”სივიწროვე” ჩნდება. რუსეთი და თურქეთი გრძნობენ ამას და ეს გარემოება მათ შორის მნიშვნელოვან პრობლემებს წარმოქმნის.
აზერბაიჯანმა კარგად იცის, რომ უკიდურესად ძნელი იქნება რუსეთის სამხედრო-პოლიტიკური შეთანხმების აღდგენა სომხეთის ტერიტორიაზე თამაშის თვალსაზრისით. ამის გარეშეც მოვლენები კონცენტრირებულია აზერბაიჯანის მოედანზე, სადაც რუსები დაუპირისპირდებიან თურქებს თუ ერთად ითამაშებენ, ბაქოსთვის ეს პრაქტიკულად იგივე “ეფექტია”: თვალნათელი ხდება აზერბაიჯანის სახელმწიფოს სიცარიელე.
ბაქო ახლა ცდილობს დაარწმუნოს მოსკოვი, რომ ის სავსე არ არის თურქეთითა და თურქებით და არ უნდა იფიქროს სომხური სამხედროებისთვის ახალი აზერბაიჯანული ტერიტორიების მიცემაზე. რა თქმა უნდა, ბაქომ მარტო მოსკოვი არ უნდა დაარწმუნიოს, არამედ თითქმის ყველა ჩვენი უშუალო მეზობელი, განსაკუთრებით ირანი, ისევე როგორც მსოფლიოს წამყვანი ძალოვანი ცენტრები, რათა თავიდან აიცილოს აზერბაიჯანის დაშლა ახალ მსოფლიო დღის წესრიგში.
