სომხეთმა ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში შეიტანა საჩივარი აზერბაიჯანის წინააღმდეგ. რას შეიძლება ველოდოთ ამ პროცესისგან? Lragir.am- მა თემაზე ესაუბრა სომხეთის მეორე ალტერნატიულ წევრ ვენეციის კომისიაში, საერთაშორისო სამართლის სპეციალისტს არა ხზმალიანს.
როგორც ხზმალიანმა თქვა, საჩივრის დეტალები ამ დროისთვის ჩვენთვის ხელმისაწვდომი არ არის, მაგრამ გასაჯაროებული ინფორმაციით ირკვევა, რომ არსებობს მოთხოვნები კონვენციის არაერთი დარღვევისთვის.
სავარაუდოდ, პროცესში იქნება ფულადი მოთხოვნები. ანუ, საჩივრის განხილვის შედეგად, სამი სახის შედეგი შეიძლება მოსალოდნელი იყოს. პირველი არის დარღვევების რეგისტრაცია სასამართლოს მიერ. მეორე, მოთხოვნა, აღმოფხვრას მიმდინარე დარღვევები, ასეთის არსებობის შემთხვევაში. უნდა გვესმოდეს, რომ ამ პროცესს წლები დასჭირდება, ამიტომ რთულია იმის თქმა, თუ რა სიტუაციაში იმუშავებს სასამართლო, როდესაც გადაწყვეტილებას მიიღებს. მესამე არის მატერიალური ანაზღაურება დაზარალებულთათვის, ფიზიკური და იურიდიული პირებისთვის, რომლებიც აღიარებულ იქნებიან ადამიანის უფლებების დამრღვევად აზერბაიჯანულ მხარეზე“, – თქვა ხზმალიანმა.
რაც შეეხება არცახის ტერიტორიების, ჰადრუთისა და შუშის დეოკუპაციის საკითხს, არა ხზმალიანმა აღნიშნა, რომ ტერიტორიებზე საკუთრების საკითხის გადაწყვეტა შესაძლებელია მხარეთა თანხმობით, საერთაშორისო სასამართლოების ან საარბიტრაჟო ტრიბუნალების მიერ.
”ვფიქრობ, აზერბაიჯანისგან ასეთ ტანხმობას არ უნდა ველოდოთ“, – დასძინა ხზმალიანმა.
რაც შეეხება მინსკის ჯგუფის ფარგლებში პროცესის დაწყების შესაძლებლობას, სადაც პრიორიტეტული იქნება არცახის აღიარების საკითხის, სპეციალისტმა აღნიშნა, რომ სიტუაცია საკმაოდ რთულია, რადგან, როგორც ჩანს, რუსეთის ფედერაცია, თუმცა არც თუ ისე ღიად, ცდილობს იმოქმედოს მინსკის ჯგუფის მიღმა, ხოლო სხვა თანათავმჯდომარე ქვეყნები ცდილობენ აღადგინონ ეს პროცესი.
არცახის აღიარებას ან სომხეთის ნაწილად აღიარებას ფუნდამენტური მნიშვნელობა ექნება იურიდიულ და დიპლომატიურ სფეროში. ეს ასევე დამოკიდებულია სომხეთის საგარეო პოლიტიკაზე. ეს უნდა იყოს ერთ – ერთი მიმართულება დიპლომატიური ძალისხმევის ფარგლებში, რადგან ბევრად უფრო რთულია ტერიტორიული პრეტენზიების წარდგენა არცახის აღიარების გარეშე. ყველა ეს ძალისხმევა პარალელურად უნდა მოხდეს“, – დაასრულა არა ხზმალიანმა.
