საქართველო მწვავე კამათშია, თუ როგორ უნდა დაიბრუნოს აზერბაიჯანზე გადასული ქვეყნის უდიდესი ინტერნეტ პროვაიდერი «Caucasus Online»-ი.
ექსპერტებს მიაჩნიათ, რომ აზერბაიჯანულ ჰოლდინგზე კომპანიის 100% -იანი წილის გაყიდვის ფაქტი საფრთხეს უქმნის ქვეყნის სტრატეგიულ ინტერესებს.
ჯორჯიან «Caucasus Online» კომპანიის მფლობელმა კომპანიის დარჩენილი 51% მიჰყიდა აზერბაიჯანულ “ნექსოლ ჰოლდინგს”, რის შედეგადაც ალიევის ახლო ბიზნესმენი ნასიბ ჰასანოვი გახდა «Caucasus Online»-ის 100% -იანი წილის მფლობელი. საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისია ამ უკანასკნელს უკანონო მფლობელად მიიჩნევს.
„საქართველოს მთავრობამ დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვიტოს «Caucasus Online»-ის ლიცენზია ქონებაზე ყადაღის დადებით“, – განუცხადა ”რადიოლურს” მცირე და საშუალო სატელეკომუნიკაციო ოპერატორების საქართველოს ასოციაციის ხელმძღვანელმა უჩა სეთურმა. მისივე თქმით, ეს არის ღია დემარში საქართველოს წინააღმდეგ. აზერბაიჯანი ცდილობს ჩამოართვას საქართველოს ციფრული ჰაბის სტატუსში რეგიონში.
”პრობლემისგან რეალისტური გზაა ლიცენზიის შეწყვეტა. ამ შემთხვევაში, აზერბაიჯანულ კომპანიას არ ექნება საქართველოში ოპერირების უფლება. ეს არის კანონით გათვალისწინებული ერთ – ერთი გადაწყვეტილება“.
სხვა, მისივე თქმით, არის საკანონმდებლო ცვლილებები „ინფორმაციის უსაფრთხოების შესახებ” კანონში, რადგან „საქართველოს ემუქრება ოკუპაცია, ეს ნამდვილად არის სტრატეგიული მნიშვნელობის ინფრასტრუქტურა”.
”ჩვენი ასოციაცია გვთავაზობს კანონში ცვლილებების შეტანას, დაინტერესებულ მხარეებთან ჩვენ უკვე დავიწყეთ კანონპროექტის შემუშავება“.
ინტერნეტითს ტრანზიტი ევროპიდან სამხრეთ კავკასიაში ან კასპიის რეგიონში, რომელსაც ქართული კომპანია «Caucasus Online»-ი ახორციელებს 2008 წლიდან, ცოტა ხნის წინ მთლიანად გადაეცა აზერბაიჯანულ Nexol Holding- ს, რომელიც ეკუთვნის ალიევის ახლო მდგომ ბიზნესმენს ნასიბ ჰასანოვს.
„ამჟამად ჰასანოვი არის «Caucasus Online»-ის 100% -იანი წილის უკანონო მფლობელი”, – განუცხადა “რადიოლურს” საქართველოს კომუნიკაციების კომისიამ და აღნიშნა, რომ გადაცემა შეთანხმებული არ იყო კომისიასთან. ამიტომ კომისია ვალდებულია გააუქმოს დაინტერესებულ მხარეებთან გარიგება.
«Caucasus Online»-ი, რომელსაც წამყვანი პოზიცია აქვს რეგიონულ ინტერნეტ ბაზარზე, არის ქართული ინტერნეტის 65%, აზერბაიჯანული ინტერნეტის 50% და სომხური ინტერნეტის 85%-ის მიმწოდებელი. ზოგიერთი ექსპერტი აღნიშნავს, რომ ინტერნეტის უსაფრთხოების თვალსაზრისით, სომხეთი დამოკიდებული იქნება მტრულ ქვეყანაზე, რომელსაცსაშუალება მიეცემა შეაგროვოს კონფიდენციალური ინფორმაცია.
ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) იურისტი გიორგი დავითური ამბობს, რომ კომისიის ქმედებები მიუღებელია, რადგან ქვეყნის კანონმდებლობა უცხოელებს არ უკრძალავს სტრატეგიული ინფრასტრუქტურის შეძენას. იგი ამავე დროს ხაზს უსვამს, რომ
„კომპანიის უცხოელი მფლობელი არ ნიშნავს, რომ ამ ადამიანს აქვს სრული უფლება გააკონტროლოს ეს კაბელი, ან როდესაც მას სურს დაბრკოლებები გამოიწვიოს ინტერნეტის გამორთვით. სახელმწიფოს კვლავ აქვს უფლება დაარეგულიროს და გააკონტროლოს ეს სფერო“.
საქართველოში დაიწყება პროტესტის დიდი ტალღა, ფიქრობს ქართველი პუბლიცისტი-პოლიტიკური აქტივისტი ირაკლი კაკაბაძე. მისი თქმით, ეს შეესაბამება ყოფილი პრეზიდენტის მიხეილ სააკაშვილის “გეგმას, რომ საქართველო აზერბაიჯანულ-თურქული ინტერესების ზონაში მოხვდეს”. კაკაბაძე აღნიშნავს, რომ ქართული ინტერნეტ პროვაიდერის ყოფილი მფლობელი უკანონოდ დაინიშნა რატა წინ წაეწია აზერბაიჯანის ინტერესები.
„ეს უკანონო გარიგება უნდა გაუქმდეს, პროტესტის დიდი ტალღა მომწიფდა ისედაც დაძაბულ ქართულ-აზერბაიჯანულ ურთიერთობებში. აზერბაიჯანი აქ დაემსგავსა ოკუპანტ რუსეთს“.
მისივე თქმით, გარიგების გაუქმებამდე საქართველოს მთავრობამ ყველაფერი უნდა იღონოს რომ საქმე იქამდე არ მივიდეს, როგორც სომხეთში პროგნოზირებენ, რომ აზერბაიჯანულ კომპანიას შეეძლება სომხეთში ინტერნეტის გამორთვა ნებისმიერ დროს.
