„დერეფნის გახსნა“ საბოლოოდ დაასრულებს ჩვენს ისტორიას, გამორიცხავს უსაფრთხო სომხური სახელმწიფოს არსებობის შესაძლებლობას. ამის შესახებ თურქოლოგმა ვარუჟან გეღამიანმა დაწერა ფეისბუქის საკუთარ გვერდზე, სადაც კომენტარი გააკეთა აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ილჰამ ალიევის თურქული „CNN Turk“ არხისათვის მიცემულ ინტერვიუსთან დაკავშირებით.
„მტრულად განწყობილი აზერბაიჯანის ლიდერმა ი. ალიევმა გუშინ მისცა ვრცელი ინტერვიუ პრო-სამთავრობო თურქულ არხს CNN Tur -ს , სადაც ის შეეხო ბევრ მნიშვნელოვან დეტალს რეგიონში არსებული სიტუაციისა და სომხეთ-აზერბაიჯანის კონფლიქტის შესახებ. მე გამოვყოფ მხოლოდ რამდენიმე მათგანს.
– ალიევი არაპირდაპირ აღიარებდა, რომ აზერბაიჯანმა დაიწყო ომი (პირდაპირი ციტატა). “აზერბაიჯანმა დაიწყო” განმათავისუფლებელი ომი, გაათავისუფლა თავისი ისტორიული მიწები დამპყრობლებისგან “. ეს არის ძლიერი ფრაზაა, რომლის გამოყენებაც შეუძლიათ ჩვენს დიპლომატებს.
– ამ დროისთვის აზერბაიჯანმა სომხეთს შესთავაზა ხელი მოაწეროს “სამშვიდობო ხელშეკრულებას”, რის სანაცვლოდ ის მოითხოვს აზერბაიჯანის ტერიტორიული მთლიანობის აღიარებას. “თუ სომხეთი მზად არის აღიაროს აზერბაიჯანის ტერიტორიული მთლიანობა, მაშინ დიახ, იქნება მშვიდობა რეგიონში.” … ამ მომენტში კონკრეტული წინადადებებიდაიდება მაგიდაზე ამის გასაკეთებლად “. აქ აუცილებელია სიტყვა “შეთავაზების” წაკითხვა, როგორც “მოთხოვნა”, ამიტომ თამამად შეიძლება ითქვას, რომ თუ უახლოეს მომავალში დაიდება რაიმე შეთანხმება სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის, ეს ნიშნავს, რომ სომხეთის დე ფაქტო მთავრობამ საბოლოოდ უარი უნდა თქვას არცახზე, აღიაროს ის მთლიანად აზერბაიჯანის ნაწილად.
– აზერბაიჯანის (ანუ, ასევე თურქეთის) და რუსეთის ურთიერთობები კვლავ დაძაბულია. ეს უკვე ჩანს რეალურ სფეროში ბოლო დღეებში და ალიევი ინტერვიუში ფარული ბრალდებები და გაფრთხილებები რუსეთის მისამართით კიდევ ერთხელ ადასტურებს ამ ტენდენციას.
– ინტერვიუს მნიშვნელოვანი ნაწილი დაეთმო ეგრეთ წოდებულ “ზანგეზურის დერეფანს”. აშკარაა, რომ ამ მომენტში ჩვენმა მტრებმა ვერ მიიღეს ამ ომის მთავარი მიზანი, ეს არის სიუნიქის გათიშვა სპეციალური სტატუსის მქონე გზით (როგორც საავტომობილო, ასევე სარკინიგზო, რაც ალიევმა პირდაპირ თქვა ინტერვიუში), რაც უზრუნველყოფდა თურქეთ-აზერბაიჯანი-ცენტრალური აზიის დერეფანს, დამყარდებოდა პირდაპირი საკომუნიკაციო ხაზი.
ინტერვიუდან ირკვევა, რომ საქართველო ასევე წინააღმდეგია თურქეთის როლის გაზრდით რეგიონში, რაც უშუალოდ მოჰყვება ამ დერეფანს. ამის გაცნობიერებით, თურქეთი და აზერბაიჯანი ყველაფერს აკეთებენ იმისათვის, რომ სხვა ძალები გახდნენ დერეფნის პროექტის ბენეფიციარები.
როგორც მთავარი გამოძიება. სომხეთს ნამდვილად აქვს შესაძლებლობა ბოლო მოუღოს დერეფნის იდეას თავის მოკავშირეებთან ერთად. დერეფნის გახსნა საბოლოოდ დაასრულებს ჩვენს ისტორიას, გამორიცხავს უსაფრთხო სომხური სახელმწიფოს არსებობის შესაძლებლობას.
ამიტომ, აუცილებელია ამ ყველაფრის გაცნობიერება და შემდეგ მძიმე შრომის დაწყება. დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენი მტრები არაფერს დაიშურებენ დერეფნის მოსაპოვებლად. “ამიტომ, ჩვენ უნდა მოვემზადოთ წინააღმდეგობისათვის და არა ხანგრძლივი მშვიდობისათვის რეგიონში, რომელიც არ არის და არც იქნება”,-წერს ის.
