თურქულ-აზერბაიჯანული ახალი სცენარი „ზანგეზურის დერეფანამდე“ მისასვლელად: არმენ პეტროსიანი
თურქეთ-აზერბაიჯანული ახალი სცენარი ზანგეზურის დერეფანამდე მისასვლელად. ამის შესახებ არაბოლოგმა არმენ პეტროსიანმა ფეისბუქის საკუთარ გვერდზე დაწერა.
მან, კერძოდ, აღნიშნა. 27 ივნისს ბაქოში გაიმართა აზერბაიჯანის, თურქეთისა და ყაზახეთის საგარეო საქმეთა მინისტრების პირველი შეხვედრა, რომლის დასასრულს საგარეო საქმეთა მინისტრებმა ხელი მოაწერეს ბაქოს დეკლარაციას ტრანსპორტის, ენერგეტიკისა და ლოგისტიკის სფეროში რეგიონული თანამშრომლობის ხელშეწყობის შესახებ.
ფაქტობრივად, ახლად შექმნილ განზომილებიან ფორმატს, რომელსაც ასევე შეუძლია გაფართოების ტენდენციების ჩვენება, აქვს მრავალვექტორული მნიშვნელობა. უპირველეს ყოვლისა, მიღებული დეკლარაცია კიდევ ერთხელ აფიქსირებს აზერბაიჯანის, განსაკუთრებით თურქეთის ცნობილ მიზნებს, გახდეს მრავალფეროვანი რეგიონული კვანძი.
მეორეს მხრივ, განსაკუთრებით აღმოსავლეთ-დასავლეთის შუა დერეფნის პოტენციალის გაზრდის მიზნით, თურქულ-აზერბაიჯანული მხარეები შეეცდებიან გამოიყენონ ეს სხვა მსგავსი განზომილებები დღის წესრიგში არსებული ყველაზე მნიშვნელოვანი სტრატეგიული საკითხის განსახორციელებლად: გზა სომხეთის გავლით ანუ ე.წ. „ზანგეზურის დერეფნის“ პროექტი უფრო მეტიც, ამგვარი მუშაობის მეთოდი გამოყენებული იქნება აღნიშნული გზის მისაღებად ექსკლუზიურად „დერეფნის ლოგიკით“, ხოლო მეორად სიბრტყეში სხვა აქტორების ჩართვა გამოყენებული იქნება ერევნის წახალისების/ზეწოლის დამატებით საშუალებად.
აღსანიშნავია, რომ როგორც აზერბაიჯანის, ასევე თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრებმა შეხვედრის შემდგომ გამართულ პრესკონფერენციაზე უკვე მიანიშნეს „ზანგეზურის დერეფნის“ ყოვლისმომცველ მნიშვნელობაზე.
ზემოაღნიშნულის კონტექსტში ირკვევა, რომ ბაქო ანკარასთან მჭიდრო თანამშრომლობით ქმნის ახალ საშუალებებს, რათა გავლენა მოახდინოს ძირითადი დაინტერესებული მხარეების, რუსეთის, ირანის და ზოგიერთი დასავლური ქვეყნის პოზიციებზე.
უფრო მეტიც, ასეთ ტაქტიკას ორმაგი დანიშნულება აქვს. თუკი „დერეფნის“ პროგრამამ დიპლომატიურ-პოლიტიკური კუთხით წარმატებას ვერ მიაღწია, მაშინ აზერბაიჯანული მხარე, ინსტრუმენტთა კრებულში პრობლემის სამხედრო გზით გადაწრის ვერსიის დაშვებულობით, საკითხის მუდამ დღის წესრიგში შენარჩუნებით, ცდილობს მისი განხორციელების გარკვეული ლეგიტიმაციის ფონი შექმნას.
და ასეთი სცენარი არ არის გამორიცხული, განსაკუთრებით უკრაინის კრიზისის გაღრმავების შემთხვევაში.