აზერბაიჯანი ახორციელებს ესკალაციას სომხური პოზიციების მიმართულებით და საერთაშორისო საზოგადოების რეაქცია კვლავ არაადეკვატურია. მოსკოვმა ორივე მხარეს თავშეკავებისკენ მოუწოდა. ამას პოლიტოლოგები რუსული შიშით ხსნიან. რუსეთის პასუხისგან განსხვავებით, აშშ-ს სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარემ, ბობ მენენდესმა მოითხოვა სანქციების დაწესება ბაქოს წინააღმდეგ ლაჩინის დერეფნის ბლოკირების გამო. თუმცა, ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ საერთაშორისო საზოგადოებას სჭირდება კონსოლიდაცია ბაქოს წინააღმდეგ სანქციების გამოყენებისას.
სოტკში მტრის ესკალაციის პირობებში კრემლი ერევანსა და ბაქოს სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვარზე თავშეკავებისკენ მოუწოდებს.
რუსეთის ფედერაციის პრეზიდენტის პრესმდივნის, დიმიტრი პესკოვის განცხადებით, რუსეთი სომხეთისა და აზერბაიჯანისგან თავშეკავებულ მიდგომას ახალი გამწვავების ფონზე ელის. პესკოვმა ასევე აცნობა, რომ სიტუაციის გამწვავების გამო, ამჟამად არ იგეგმება კონტაქტები რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინთან, სომხეთის პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანთან და აზერბაიჯანის პრეზიდენტ ილჰამ ალიევთან.
„რა თქმა უნდა, ჩვენ ველოდებით მხარეებისგან თავშეკავებულ მიდგომას, მოგიწოდებთ, არ მიიღოთ ისეთი ქმედებები, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს დაძაბულობის გაზრდა, ჩვენ გავაგრძელებთ კონტაქტებს როგორც ბაქოსთან, ასევე ერევანთან“, – განაცხადა მან.
პესკოვის თქმით, „რუსეთი აგრძელებს თავისი ფუნქციების შესრულებას, რომლებიც დაგეგმილია სამმხრივი შეთანხმებების მიხედვით“.
სოტუკში სიტუაციის ესკალაციის შემდეგ, პოლიტოლოგი ჰრანტ მიქაელიანი კრემლის არასათანადო რეაქციას უკავშირებს ბაქოსთან და ანკარასთან მოსკოვის ურთიერთობების გაფუჭების შიშს. მისი თქმით, სომხეთის სტრატეგიული მოკავშირის ამ სიფრთხილეს ორი გამართლება აქვს.
„არსებობს შიში, რომ ბაქომ მეორე ფრონტი არ გახსნის და მეორე მხრივ, მოსკოვს ეშინია სომხეთის ევროპულ და ამერიკულ სტრუქტურებთან ღრმა ინტეგრაციის, ამიტომაც ამ საკითხს ორი ფენა აქვს.
აზერბაიჯანის შეიარაღებული ძალების ქვედანაყოფების მიერ სოტკის მიმართულებით განლაგებულ სომხურ პოზიციებზე თავდასხმამდე, აშშ-ის სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარემ ბობ მენენდესმა ბაქოს წინააღმდეგ სანქციების დაწესება მოითხოვა არცახში შექმნილი ჰუმანიტარული კრიზისის გამო.
„ბაქოს მიერ მთიანი ყარაბაღის ბლოკადიდან 150 დღის შემდეგ ცხადია, რომ ალიევი ქმნის ჰუმანიტარულ კრიზისს და ელექტროენერგიას უთიშავს მნიშვნელოვან ინფრასტრუქტურას“, – დაწერა მენენდესმა Twitter-ზე.
“სანქციები უნდა იყოს მაგიდაზე აზერბაიჯანის მაღალჩინოსნებისთვის, რათა მოხდეს ზეწოლა ლაჩინის დერეფნის გახსნისთვის”, – განაცხადა მენენდესმა.
პოლიტოლოგი ჰრანტ მიქაელიანის აზრით, საერთაშორისო საზოგადოების დღევანდელი რეაქცია არ არის საკმარისი ბაქოს შესაკავებლად. „იმისთვის, რომ ბაქოს ქცევა შეიცვალოს, საჭიროა საერთაშორისო საზოგადოების კონსოლიდირებული ქმედებები. საერთაშორისო საზოგადოება ძალიან ნელა მოქმედებს, არცახში კი მარაგი იწურება“.
ის საერთაშორისო პასუხს ორ მოვლენას უკავშირებს: დროებითი ცეცხლის შეწყვეტას რუსეთ-უკრაინის ომში და 14 მაისს თურქეთში დაგეგმილ საპრეზიდენტო არჩევნებს.
„ერდოღანის არჩევის შემთხვევაში, თურქეთისა და აზერბაიჯანის წინააღმდეგ სანქციები ბევრად უფრო რეალური გახდება, მაგრამ სანამ ეს არ მოხდება, საჭიროა აქტიური ქმედებები სომხეთის მიერ არმიის აღსადგენად და ბევრად უფრო ინტენსიური მუშაობაა საჭირო არა მხოლოდ დასავლეთის მიმართულებით, არამედ ჩინეთის, ინდოეთის, ირანის მიმართულებითაც“.
გარდა ამისა, აზერბაიჯანმა უკვე განიხილა რა ნაბიჯები უნდა გადადგას მათ წინააღმდეგ სანქციების დაწესების შემთხვევაში. აზერბაიჯანული გაზი თურქეთში გადის და იყიდება, ნავთობპროდუქტების ძირითადი ექსპორტი კი იტალიაში ხორციელდება. შესაბამისად, ექსპერტის თქმით, ბაქო მზადაა მის წინააღმდეგ სანქციების გამოყენებისა.
