რუსეთ-უკრაინის ომი და ოსმალეთის იმპერიის გაკვეთილები
ახლა, როდესაც მიმდინარეობს რუსეთ-უკრაინის ომის მეორე წელი, როდესაც ფრონტი გარკვეულწილად დასტაბილურდა და უკრაინა ცდილობს კონტრშეტევას დასავლელი მოკავშირეების მხარდაჭერით, ჩვენ თავს უფლებას მივცემთ გავვლოთ ისტორიული პარალელები და შედარება მოვახდინოთ დღევანდელ რუსეთსა და 1830 წ. ოსმალეთის იმპერიას შორის, რაც შეეხება მათ საგარეო პოლიტიკურ წონას, იმპერიის თვისობრივ მახასიათებლებს და რეგიონში მათი როლის ცვლილებებს.
ამის შესახებ ვრცელ სტატიას ავრცელებს RADAR-ი.
ორი ბალკანური ომი დასჭირდა ოსმალეთის თურქეთს, რათა გაეგო, რომ ის აღარ იყო რეგიონალური ზესახელმწიფო. ბალკანეთის ხალხებმა, ბერძნებმა, სერბებმა და სხვებმა, სისხლიანი და შეურიგებელი ომებით, შეძლეს ოსმალეთის თურქეთის „გააზრება“, რომ ის აღარ არის ყოფილი რეგიონალური ჰეგემონი, რომ მათ უკვე შეუძლიათ დამოუკიდებელი სახელმწიფოს ქონა და ოსმალეთის იმპერიას აღარ ძალუძს შეინარჩუნოს ისინი, როგორც კოლონიები და უკარნახოს მათ, თუ როგორ უნდა იცხოვრონ. უფრო მეტიც, ბალკანელ ხალხებს ყველა შესაძლო რესურსით ეხმარებოდა ცარისტული რუსეთი, რომელიც თავისი რეგიონალური ინტერესებიდან გამომდინარე დაინტერესებული იყო ოსმალეთის იმპერიის დასუსტებით, ბალკანეთში მისი ყოფნის დამყარებით. უნდა გვახსოვდეს, რომ აღნიშნულ ეტაპზე რუსეთი, როგორც ოსმალეთის იმპერიის მსგავსი იმპერია, ტექნოლოგიური და მართვის ბიუროკრატიით ოსმალეთზე ბევრად დაწინაურებული იყო.
მაგრამ რეგიონული რეზოლუცია არ იყო ორმხრივი. ბრიტანეთმა და საფრანგეთმა ასევე ითამაშეს აქტიური როლი რეგიონში, რომლებმაც მიიღეს, რომ ბალკანეთი შეიძლება გახდეს დამოუკიდებელი, თურქეთს უნდა დაეტოვებინა რეგიონი, მაგრამ ასევე არ მისცეს რუსეთს უფლება დაემონებინა თურქეთი და გამხდარიყო მასზე დამოკიდებული.
ანალოგიურად, თუ პარალელებს გავავლებთ, დღევანდელი რუსეთი ვერ ეგუება საკეისროს, აღმოსავლეთ ევროპისა და უკრაინის დაკარგვას და ომს იწყებს, ცდილობს დე ფაქტო შეცვალოს ხელისუფლება უკრაინაში და დააბრუნოს იგი გავლენის სფეროში. პირველ „ომად“ შეიძლება ჩავთვალოთ 2014 წლის მოვლენები, მეორედ კი – 2021 წლისა. მაგრამ, ამავდროულად, იმისათვის, რომ ოსმალეთის იმპერია (რუსეთი) არ მოხვედრილიყო რუსეთის (ჩინეთის) გავლენის ქვეშ, აუცილებელი იყო (არის) საბოლოოდ არ დამარცხებულიყო. მაგრამ ასევე, რუსეთმა უნდა დათმოს უკრაინული ამბიციები. მოკავშირეებისთვის მთავარი პრობლემა იყო რუსეთის იმპერიის შეკავება თურქეთის გადაფორმებით. ამ ფორმატში თანამედროვე თურქეთის დამაარსებელი ქემალ ათათურქი მოკავშირეობდა ბრიტანეთთან და საფრანგეთთან რუსეთის წინააღმდეგ. ანალოგიურად, დასავლეთის მიზანია რუსეთი ჩინეთის გავლენის სფეროს გარეთ დაიგულოს და არ იყოს დამოკიდებული, ამიტომ რუსეთის დასამარცხებლად ყველა შესაძლო რესურსი არსებობს, მაგრამ უკრაინას უფლებას არ აძლევენ სამხედრო ოპერაციები რუსეთის ტერიტორიაზე გადაიტანოს. ამგვარად, წაგებულ მოსკოვს უტოვებენ სივრცეს შეინარჩუნოს სუბიექტურობა და არ იყოს დამოკიდებული ჩინეთზე.
გაგრძლება იქნება