3 ოქტომბერს სომხეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი არარატ მირზოიანი შეხვდა საფრანგეთის ევროპისა და საგარეო საქმეთა მინისტრს კატრინ კოლონას, რომელიც სომხეთში ვიზიტით იმყოფება. შეხვედრის შემდეგ მინისტრებმა ერთობლივი პრესკონფერენცია გამართეს. ქვემოთ, სომხეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის არარატ მირზოიანის განცხადება პრესისთვის და პასუხი ჟურნალისტის კითხვაზე.
„მივესალმები სომხეთში ჩემი კარგი მეგობრის ეკატერინე კოლონას, ჩვენი მეგობარი ქვეყნის საფრანგეთის ევროპისა და საგარეო საქმეთა მინისტრის მეორე ვიზიტს. ვიზიტი, რომელიც მიმდინარეობს უაღრესად რთულ პერიოდში, როგორც სომხეთისთვის, ისე სომეხი საზოგადოებისა და ხალხისთვის.
აზერბაიჯანის მხრიდან ძალის უწყვეტი გამოყენებისა და ანტისომხური პოლიტიკის შედეგად, მთიანმა ყარაბაღმა განიცადა ფაქტობრივი ეთნიკური წმენდა. მთიანი ყარაბაღის 100 000-ზე მეტი სომეხი მოსახლეობა იძულებული გახდა დაეტოვებინა ისტორიული სამშობლო, ონტოლოგიური საფრთხეების წინაშე და გონივრული შიშით მათი სიცოცხლის, ოჯახების, მათ შორის ქალების, ბავშვებისა და მოხუცების უსაფრთხოების შესახებ. და ეს შიში გამართლებულია არა თეორიული არგუმენტებით, არამედ აზერბაიჯანის მიერ განხორციელებული ფართომასშტაბიანი სამხედრო თავდასხმით მთიანი ყარაბაღის მოსახლეობაზე სულ რაღაც რამდენიმე დღის წინ, 19 სექტემბერს, რომლის დროსაც სამიზნე იყო მშვიდობიანი მოსახლეობა და ინფრასტრუქტურაც. ჩვენ გვქონდა შესაძლებლობა გვესაუბრა და ეს საკითხი უმაღლეს საერთაშორისო დონეზე დაგვეყენებინა, ქალბატონო მინისტრო, 21 სექტემბერს, ნიუ-იორკში, გაეროს უშიშროების საბჭოს სესიის ფორმატში, რომელიც მოწვეული იყო სომხეთისა და საფრანგეთის პარალელური წერილების საფუძველზე.
დღევანდელმა რეალობამ აჩვენა, რომ საერთაშორისო აქტორების განცხადებები და ძალისხმევა არ იყო საკმარისი იმისათვის, რომ შეესრულებინა საყოველთაო ვალდებულება მასობრივი დანაშაულების აღკვეთისა და სამშობლოში მთიანი ყარაბაღის მოსახლეობის უსაფრთხო და ღირსეული ცხოვრების უზრუნველსაყოფად. მინდა ხაზი გავუსვა ამას, რადგან ძალის შემდგომი გამოყენება ან ძალის მუქარა რეგიონული მოვლენების გამო, სომხეთის ტერიტორიული მთლიანობისა და სუვერენიტეტის შეკავება, დემოკრატიისკენ სწრაფვა მუდმივი გამოწვევაა.
ამ კონტექსტში, მინდა ხაზგასმით აღვნიშნო, რომ სომხური მხარე მზადაა რეგიონში სტაბილურობის დამყარების მცდელობებისკენ. თუმცა, გრძელვადიანი მშვიდობის გასაღებია ყველა არსებული პრობლემის პოლიტიკური დიალოგის გზით გადაჭრის ორმხრივი სურვილი. სომხეთის მიერ გაეროს უშიშროების საბჭოს ზემოხსენებულ სესიაზე გამოთქმული მოლოდინების გარდა, ეს საკითხები მოიცავს სომხეთის სუვერენული ტერიტორიიდან აზერბაიჯანული ჯარების გაყვანას, სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის სახელმწიფო საზღვრის მაქსიმალური გამჭვირვალობის უზრუნველყოფას 1975 წლის რუკის საფუძველზე, ისევე როგორც სახელმწიფოების სუვერენიტეტისა და იურისდიქციის ქვეშ მყოფი რეგიონული ინფრასტრუქტურების განბლოკვას, თანასწორობისა და ორმხრივობის პრინციპების შესაბამისად.
რა თქმა უნდა, ჩვენთვის არსებითი მნიშვნელობა აქვს ჰუმანიტარული ხასიათის საკითხების მოგვარებას, როგორიცაა სომეხი სამხედრო ტყვეებისა და სამოქალაქო მძევლების დაუყოვნებელი დაბრუნების უზრუნველყოფა. დღეს, გასაგებია, ჩვენ ყურადღება გავამახვილეთ რეგიონული ვითარების განხილვაზე. მაგრამ ჩვენ ასევე გვქონდა შესაძლებლობა გაგვეგრძელებინა წინა დისკუსიები სომხურ-საფრანგეთის ორმხრივი ურთიერთობების დღის წესრიგზე, კიდევ ერთხელ დავადასტუროთ ჩვენი ორმხრივი ინტერესი და მისი გაფართოების სურვილი დღევანდელი ახალი გამოწვევების გათვალისწინებით.
ქალბატონო მინისტრო, ნება მომეცით ნათლად განვაცხადო, რომ სომხეთის რესპუბლიკას სჭირდება და ისწრაფვის საფრანგეთთან მჭიდრო პარტნიორობისა და მეგობრობისკენ. იგივე ეხება საერთაშორისო მრავალმხრივ პლატფორმებზე ურთიერთქმედებას საფრანგეთის ჩართულობით სხვადასხვა ფორმატებში, მათ შორის სომხეთ-ევროკავშირის პარტნიორობის სფეროში. მინდა გამოვხატო ჩემი მადლიერება საფრანგეთის მთავრობის მიერ გაწეული ჰუმანიტარული მხარდაჭერისთვის მთიანი ყარაბაღიდან იძულებით დევნილი სომხების ძირითადი პრობლემების გადასაჭრელად. კიდევ ერთხელ მადლობას გიხდით მეგობრულ ატმოსფეროში განხილვისთვის და სიყვარულით გადმოგცემთ ჩემს გზავნილს.
რაც შეეხება საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის პასუხს, ვფიქრობ, რომ მინისტრმა კითხვის პირველ ნაწილზე მეტისმეტად ამომწურავი პასუხი გასცა და წარმოდგენა არ მაქვს, უფრო დეტალურ პასუხს რას ელოდებით. საუბარია სომხეთის თავდაცვითი შესაძლებლობების მხარდაჭერაზე, ამით შეგვიძლია შემოვიფარგლოთ. კითხვის მეორე ნაწილთან დაკავშირებით, შემიძლია დაგარწმუნოთ, რომ ჩვენს პარტნიორებს არასოდეს დაუყენებიათ ასეთი მოთხოვნა ან საკითხი ჩვენს წინაშე კუხო-დან გამოსვლასთან დაკავშირებით.
