ბრიუსელში, Poghosyan Foundation-ში სომხეთის ისტორიის ამსახველი გამოფენა გაიხსნა
ბრიუსელში, Poghosyan Foundation-ში გაიხსნა გამოფენა სახელწოდებით „სომხეთი. წმინდანის დრო“, რომელიც დამთვალიერებლებს სომხეთის ისტორიას 2024 წლის 10 მარტამდე წარუდგენს.
„ბოლო კვირების ტრაგიკული მოვლენებიც კი ადასტურებს, რომ საუბარია ტანჯვის ისტორიაზე. მიუხედავად ამისა, ხიბლი უცვლელი რჩება ამ ცივილიზაციისთვის დამახასიათებელი განსაკუთრებული არქიტექტურული და კულტურული მემკვიდრეობის ფონზე. ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი და სიმბოლური იყო ასეთი გამოფენის გახსნა, რომლის მოწმე იქნება როგორც მდგარი, ისე კულტურული გიგანტები, რომლებიც უკვე გაუჩინარდნენ ან გადაშენების პირას არიან“, – ამბობს გამოფენაზე ფონდის დირექტორი და ერთ-ერთი კურატორი ლაუმა სალამე და დასძენს, რომ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ სომხეთის ისტორიაც პირდაპირ კავშირშია ქრისტიანობის ისტორიასთან.
გამოფენის გახსნას ასევე ესწრებოდნენ სომხეთის ელჩი ბელგიასა და ევროკავშირში ტიგრან ბალაიანი, ბელგიის საგარეო საქმეთა მინისტრი ჰაჯა ლაჰბიბი, სხვა გამოჩენილი მოღვაწეები და მხატვრები.
ბელგიის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჰაჯა ლაჰბიბმა ბრიუსელში „არმენპრესის“ კორესპონდენტთან საუბარში სიხარული გამოთქვა, რომ მას საშუალება ჰქონდა სომხური კულტურის სიღრმეში ჩაძირულიყო და ინოვაციური ტექნოლოგიების წყალობით ენახა ასეთი კულტურული ძეგლები, რომლებიც დღეს გადაშენების პირას არიან. „დღეს ჩვენ აღმოვაჩენთ სიმდიდრეს, რომელიც, სამწუხაროდ, ყარაბაღის კონფლიქტის გამო აღარ არის ხელმისაწვდომი. ეს გამოფენა არის როგორც შთამაგონებელი, ასევე სამწუხარო, თუ გავითვალისწინებთ ადგილზე არსებულ ვითარებას და ამიტომ გვახსენებს, რომ ეს ყველაფერი შევინარჩუნოთ და ვიმუშაოთ მშვიდობისა და კულტურის შენარჩუნებისთვის“, – განაცხადა საგარეო საქმეთა მინისტრმა ლაჰბიბმა.
გამოფენაზე ასევე წარმოდგენილია საფრანგეთის სომხური მუზეუმის ექსკლუზიური ნიმუშები. მინიატურები, ხელნაწერები, ძვირფასი ლიტურგიკული ნივთები არასოდეს გამოუჩენიათ საზოგადოებას, რომლებიც განთავსებული იყო თანამედროვე მხატვრების: სარგისის, მხითარ კარაპეტიანის, ანტუან აგუდჯიანის, ჟან პოღოსიანის, აიდა ღაზარიანისა და პასკალ კონვერტის ნამუშევრებთან.
წარმოდგენილი არტისტებიდან ანტუან აგუჯიანმა და აიდა ღაზარიანმა „არმენპრესის“ კორესპონდენტთან საუბარში იმავე აზრს გაუსვეს ხაზი: სომხურ იდენტობაში ხელოვნებას სასიცოცხლო მნიშვნელობა აქვს. ფოტოგრაფი აგუჯიანი ხსოვნას თავისი ნამუშევრებით ინახავს, მხატვარი აიდა ღაზარიანი ნამუშევრებში საკუთარ თითის ანაბეჭდს იყენებს. ორივეს მიზანი ერთია: დროში გადარჩენა.
გამოფენის მეორე კურატორის, ბელგიელი არმენოლოგის ბერნარდ კულის თქმით, ამოსავალი წერტილი იყო არა სომხეთის მთელ ისტორიასთან ან მთელ სომხურ კულტურასთან დაკავშირებული გამოფენის მომზადება, არამედ სომხური კულტურის ცენტრალური წერტილის, დროსთან კავშირის ჩვენების მცდელობა. „ბოლოს და ბოლოს, საუბარია იმ ხალხის ისტორიაზე, რომელსაც ყოველთვის ჰქონდა სიძნელეები, რომელსაც უწევდა ბრძოლა გადარჩენისთვის და ჩვენ შევეცადეთ გვეჩვენებინა, როგორ მოხდა, რომ მათ ეს ბრძოლა არქიტექტურით, ეკლესიებით, ხაჩქარებით, მწერლობით დაწერეს. ამიტომაც ვაჩვენებთ ხელნაწერებს და რასაც ვხედავთ არის შემდეგი. ბევრი თანამედროვე მხატვარი ერთსა და იმავე თემებს ეხება: დრო ყველა სომეხი მხატვრის შემოქმედების ცენტრშია. სომხეთის სიღრმეში ყოველთვის არის ეს საზრუნავი: დროთა განმავლობაში გადარჩენის უზრუნველყოფა“, – განაცხადა კულიმ.
ინოვაციურ სტარტაპ Iconem-თან თანამშრომლობით, რომელიც სპეციალიზირებულია გადაშენების პირას მყოფი კულტურული მემკვიდრეობის ობიექტების 3D დიგიტალიზაციაში, გამოფენაზე წარმოდგენილია ვიდეოები, რომლებიც სტუმრებს სთავაზობენ უნიკალურ გამოცდილებას, ისეთი ისტორიული ადგილების აღმოჩენის როგორიცაა გეგარდი, ჰაღპატი, ჰაირავანკი, კირანცი ან არაქელოცი, მეღრის წმინდა ჰოვჰანნესის ეკლესია და ასე შემდეგ.
ლილით გასპარიანი
