კულტურა

სომხეთის მთავრობამ მატენადარანს უსახსოვრა XV საუკუნის ძვირფასი სახარება

პრემიერ-მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი მესროპ მაშტოცის სახელობის უძველეს ხელნაწერთა ინსტიტუტ-მუზეუმ მატენადარანში დაესწრო მთავრობის მხრივ მე-15 საუკუნის ძვირფასი სახარების ჩუქების ცერემონიას.

ხელნაწერი მატენადარანს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრმა, მატენადარის სამეურვეო საბჭოს პრეზიდენტმა ჟანა ანდრეასიანმა გადასცა.

პრემიერ-მინისტრმა ფაშინიანმა ყველას მიულოცა ეს მნიშვნელოვანი მოვლენა. „მე-15 საუკუნის წიგნი, როგორც მატენადარის დირექტორმა თქვა, სახლში ბრუნდება. ბატონმა ხზმალიანმა მადლობა გადამიხადა, მინდა კიდევ ერთხელ გადავუხადო მადლობა სომხეთის ყველა კანონმორჩილ გადამხდელს, ვისი ფულიც არის გადახდილი, აი, ასეთი პრობლემების გადაჭრის შესაძლებლობა მთავრობას ეძლევა.

მნიშვნელოვნად მივიჩნიე ამის ხაზგასმა, რათა სომხეთის რესპუბლიკის გადასახადის გადამხდელებმა დაინახონ, რომ მათ მიერ განხორციელებული გადახდებიც სწორედ ამ მიზნებისთვის იხარჯება. ჩვენ უნდა ჩავანაცვლოთ ქველმოქმედების ლოგიკა კანონიერი გადასახადის გადახდის ლოგიკით, რადგან ყველაზე დიდი ბენეფიციარები არიან ისინი, ვინც კეთილსინდისიერად იხდიან გადასახადებს, რომლებიც ამავდროულად აძლიერებენ სახელმწიფოს, სახელმწიფო ინსტიტუტებს და, თავის მხრივ, სახელმწიფო იღებს სახელმწიფოს სულიერი საფუძვლების, ღირებულებითი საფუძვლებისა და კულტურული საფუძვლების გაძლიერების შესაძლებლობას.

ასევე მინდა გავამახვილო ყურადღება იმ ფაქტზე, რომ ჩვენ გამოვყოფთ დიდ თანხებს სომხეთში კულტურული და ისტორიული ძეგლების შესანარჩუნებლად და აღსადგენად, ასევე ვზრდით მეცნიერების დაფინანსებას, რათა მოხდეს ამ ძეგლების კვლევა, შენარჩუნება და შესწავლა.

რაც შეეხება თავად ხელნაწერს, მართალი გითხრათ, ხელნაწერზე ბევრს ვერ ვიტყვი. მე აქ ვარ იმისთვის, რომ ეს უფრო ჩემი თვალით ვნახო და ამ თვალსაზრისით, ვფიქრობ, ვიზიარებ ბევრი თქვენგანის მისიას და შესაძლოა, თავად ექსპერტები უკეთ ისაუბრებენ ხელნაწერის ღირებულებასა და ისტორიაზე და მიხარია, რომ ჩვენ მივეცით მათ ეს პირდაპირი შესაძლებლობა“, – განაცხადა ნიკოლ ფაშინიანმა.

მატენადარანისთვის ნაჩუქარი ხელნაწერი დაიწერა ვასპურაკანის არბერდ სურბ ასტვასწაწინის მონასტერში, რომელიც მდებარეობს ნარეკავანქიდან არც თუ ისე შორს და უნიკალურია იმით, რომ იგი უნიკალური ხელნაწერია დაცული ცნობილი არბერდის მონასტრიდან და ასევე მდიდარია ილუსტრაციებით.

ამ ახლა დანგრეულ მონასტერში დაწერილი და აყვავებული წიგნი ამ მონასტერში სომეხი ხალხის კულტურისა და განვითარებული მწერლობის ტრადიციების ერთადერთი მოწმეა. ხელნაწერი დაწერა დამწერმა სახელად იზით, 1405 წელს, რომლისგანაც ჩვენთვის დღემდე მხოლოდ ერთი სახარებაა ცნობილი, გადაწერილი ნარეკავანქში 1420 წელს და რომელიც ინახება მატენადარაში.

დღეს კი, ასობით წლის შემდეგ, მატენადარაში ერთი და იმავე დამწერის ორი ხელნაწერი არსებობს.

პრემიერ-მინისტრი ფაშინიანი საშობაო დღესასწაულების წინ გაეცნო მატენადარანის მუზეუმში გახსნილ გამოფენას სახელწოდებით “შობა. მინიატურული შთაგონებები”, სადაც წარმოდგენილია სომხური მინიატურების უნიკალური ნიმუშები, რომელთაგან ბევრი პირველად გამოიფინება.

ნახეთ მეტი
Back to top button