ირანელმა ექსპერტმა თეირანის ჩრდილოეთ-სამხრეთის დერეფნის ფარგლებში სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის განსხვავებაზე ილაპარაკა
ირანისთვის ჩრდილოეთ-სამხრეთის დერეფნის ფარგლებში სომხეთსა და აზერბაიჯანში გამავალ გზებს განსხვავებული მნიშვნელობა აქვს. ამის შესახებ NEWS.am-ის ჟურნალისტთან საუბარში ირანისა და ევრაზიული კვლევების ინსტიტუტის ექსპერტმა გოდრათოლა შაფიემ განაცხადა.
მან განმარტა, რომ აზერბაიჯანის შემთხვევაში საუბარია რუსეთთან წვდომაზე, ხოლო სომხეთისა და საქართველოს გავლით ევროპაში. ამიტომ ამ ორ გზას ირანისთვის სრულიად განსხვავებული მნიშვნელობა აქვს.
„თეირანი ცდილობს უზრუნველყოს როგორც რუსეთთან წვდომა აზერბაიჯანის ტერიტორიით, ასევე ევროპასთან სომხეთის ტერიტორიით“, – დასძინა ექსპერტმა.
ეს არის ის, რაც ინდოეთსაც სურს, რომელსაც ასევე სურს ირანის გავლით ევროპაში შესვლა, შემდეგ კი სომხეთსა და საქართველოში, შეახსენა შაფიემ.
„ჯერ არ არის ცნობილი, როდის გაიხსნება გზა აზერბაიჯანის გავლით, შეიძლება წლები დასჭირდეს, რადგან ამ პროექტის ფარგლებში ირანში 100 კმ სიგრძის რკინიგზის მშენებლობაა საჭირო“, – ამბობს ექსპერტი.
ამავე დროს, მას მიაჩნია, რომ აზერბაიჯანის გავლით მხოლოდ ჩრდილოეთისკენ მიმავალი გზის არსებობა სავსეა რისკებით თეირანისთვის, რადგან აზერბაიჯანს შეუძლია გამოიყენოს თავისი სატრანზიტო როლი, როგორც ბერკეტი და სურვილის შემთხვევაში, გზა გადაკეტოს და პრობლემები შეუქმნას ირანს.
„თუმცა, აზერბაიჯანის მხრიდან ასეთი პროვოკაციების შემთხვევაში, ირანს აქვს ალტერნატიული გზები რუსეთისკენ, ან კასპიის ზღვის გავლით, ან თურქმენეთის, ან ყაზახეთის გავლით, რომლებიც უკვე ფუნქციონირებს. მაგრამ სომხეთზე გამავალი გზა ირანისთვის ამ მხრივ ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია, რადგან ეს არის გზა ევროპისკენ“, – დასძინა მან.
შაფიმ აღნიშნა ევროპელების დაინტერესების მნიშვნელობა ინდოეთი-ირანი-სომხეთი-საქართველო-ევროპა მარშრუტით.
„ევროპელებმაც უნდა იმუშაონ ამ დერეფნის შესაქმნელად და თუ მათ არ სურთ ირანთან მუშაობა ამერიკული სანქციების გამო, მაშინ ეს დერეფანი უსარგებლო იქნება“, – დაასკვნა ექსპერტმა.
