ევროპარლამენტის მოხსენებაში მოწოდებულია შეწყვიტოს ნავთობისა და გაზის იმპორტი აზერბაიჯანიდან სამხედრო აგრესიის შემთხვევაში
ევროპარლამენტის მიერ 28 თებერვალს მიღებულ ყოველწლიურ ანგარიშში ევროკავშირის უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საერთო პოლიტიკის შესახებ, ხაზგასმულია სომხეთის წინააღმდეგ აგრესიის შემთხვევაში აზერბაიჯანის წინააღმდეგ მიზანმიმართული და გამიზნული სანქციების გამოყენების აუცილებლობა.
როგორც ბრიუსელიდან იტყობინება Armenpress-ის კორესპონდენტი, ანგარიში მოუწოდებს აგრესიის ავტორთა მიმართ მიზნობრივი და ინდივიდუალური სანქციების გამოყენების მზადყოფნას, მაგრამ არ შემოიფარგლონ მხოლოდ აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ილჰამ ალიევის პოლიტიკური და სამხედრო წრით. ნებისმიერი სამხედრო აგრესიის შემთხვევაში შეაჩერონ აზერბაიჯანიდან ნავთობისა და გაზის იმპორტი. ევროპარლამენტარები, მიღებული ანგარიშით, მოუწოდებენ ევროკავშირს დაუყონებლივ გამოიყენოს სანქციები აზერბაიჯანის წინააღმდეგ და შეაჩეროს ურთიერთგაგების მემორანდუმი ენერგეტიკის სექტორში სტრატეგიული პარტნიორობის შესახებ. ისინი ასევე ეჭვქვეშ აყენებენ აზერბაიჯანის უფლებამოსილებას 2024 წელს COP29 მასპინძლობისთვის, ხოლო ქვეყანა გეგმავს გაზარდოს წიაღისეული საწვავის წარმოების მესამედით მომდევნო ათწლეულის განმავლობაში.
პარლამენტარების შეფასებით, სამხრეთ კავკასიაში სამხედრო ოპერაციების განახლების საშიშროება სერიოზულ შეშფოთებას იწვევს და რეგიონში ევროკავშირის უფრო აქტიური ჩართულობის აუცილებლობაზე მიუთითებს.
მოხსენება მოუწოდებს ევროკავშირის საგარეო მოქმედების სამსახურს (EEAS) მხარი დაუჭიროს ორივე მხარეს ისტორიული სამშვიდობო შეთანხმების მიღწევაში, ასევე მოუწოდებს მხარეებს და საერთაშორისო თანამეგობრობას სიფხიზლისკენ და უარი თქვან ნებისმიერ მცდელობასა და პროვოკაციაზე გარედან, რომელიც მიზნად ისახავს სამშვიდობო შეთანხმების მიღწევის პრევენციას.
ევროპარლამენტი შეშფოთებულია, რომ სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის ურთიერთობების ნორმალიზაციის პერსპექტივები რჩება მყიფე, რის გამოც ევროკავშირმა მხარი უნდა დაუჭიროს და წაახალისოს ორივე მხარე ამ მიზნის მისაღწევად, მათ შორის ევროკავშირთან უფრო მჭიდრო ინტეგრაციის პერსპექტივის შეთავაზებით, თუ ისინი გადაწყვეტენ ამ გზით წასვლას. მოხსენება მიესალმება სომხეთში ევროკავშირის სამოქალაქო მისიის (EUMA) შექმნას, რომლის მიზანია ხელი შეუწყოს რეგიონში უსაფრთხოების გაზრდას სომხეთის კონფლიქტით დაზარალებულ და სასაზღვრო რეგიონებში ინციდენტების რაოდენობის შემცირებით, მოსახლეობისთვის რისკის დონის შემცირებით.
მიღებული ანგარიშები მოითხოვენ არა მხოლოდ სამოქალაქო მისიის მანდატის გაძლიერებას და გაფართოებას, არამედ თურქეთთან საზღვრის გასწვრივ დამკვირვებლების განლაგებას. EAEU-ს მოუწოდებენ მზად იყოს უზრუნველყოს საჭირო ტექნიკური დახმარება სომხეთისთვის ევროპის სამშვიდობო ფონდის (EPF) მეშვეობით, რათა სომხეთმა გადახედოს მის ამჟამინდელ სამხედრო ალიანსებს, რადგან ეს გააძლიერებს სომხეთის მოქნილობას უსაფრთხოების, დამოუკიდებლობისა და სუვერენიტეტის უზრუნველყოფის კონტექსტში.
ამ მოხსენებით, ევროპარლამენტი სთხოვს ევროპის უსაფრთხოების საქმეების სამსახურს, საიდუმლო რეჟიმში მიაწოდოს მისიის ანგარიშები ადგილზე არსებული ვითარების შესახებ ევროპის საბჭოს საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტს და უსაფრთხოებისა და თავდაცვის ქვეკომიტეტს.
ლილიტ გასპარიანი
