ალიევის უშიშროების სამსახურის უფროსის ოჯახი დიდ უძრავ ქონებას ფლობს ბრიტანეთში
გამომძიებელმა ჟურნალისტებმა შეისწავლეს აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ილჰამ ალიევის დაცვის უფროსის, ბაილარ ეიუბოვის სიმდიდრე და დაადგინეს, რომ მის ოჯახს აქვს სამი ძვირადღირებული სასახლე ჩრდილოეთ ლონდონში, ასევე მილიონობით დოლარი სხვა უძრავი ქონებით. OCCRP-ის მიერ გამოქვეყნებული ახალი გამოძიების თანახმად, ეუბოვების ოჯახი ფლობს მინიმუმ 160 მილიონი დოლარის უძრავ ქონებას დიდ ბრიტანეთში და დუბაიში. აიუბოვის ცოლისა და ქალიშვილის კუთვნილი ოფშორულმა კომპანიებმა დიდ ბრიტანეთში უძრავ ქონებაზე 114 მილიონი დოლარი დახარჯეს. ოჯახი ასევე ფლობს 46 მილიონ დოლარზე მეტი ღირებულების ქონებას დუბაიში. ბეილარ ეიუბოვი 20 წელზე მეტია ალიევის უსაფრთხოების სამსახურის უფროსია. მანამდე იგივე თანამდებობა ეკავა ჰეიდარ ალიევის დროს. ოჯახი ინახავს აქტივებს დიდ ბრიტანეთში 2007-2018 წლებში შეძენილი საიდუმლო ოფშორული კომპანიების მეშვეობით. ჟურნალისტებმა ამ კომპანიების დაფინანსების წყაროები ვერ იპოვეს. ის ფაქტიც კი, რომ ისინი ეუბოვების მფლობელობაში არიან, საჯარო გახდა 2022 წლის კანონის წყალობით, რომელიც მოითხოვს ბრიტანეთის მფლობელობაში მყოფი უცხოური კომპანიების გამოვლენას მათი ნამდვილი მფლობელების შესახებ. დუბაიში, სადაც ქონების საკუთრების შესახებ ინფორმაცია ზოგადად არ არის საჯაროდ ხელმისაწვდომი, ეუბოვს და ოჯახის რამდენიმე წევრს თავიანთ სახელზე აქვთ ვილები და საოფისე ფართი, გაჟონილი დოკუმენტების მიხედვით. ეუბოვის მეუღლე ასევე ფლობს წილებს ორ ბიზნესში: ცნობილ ლონდონურ კაფესა და მაღალი კლასის სასტუმროში ბათუმში. მინიმუმ 2020 წლამდე, ოფიციალური დოკუმენტების მიხედვით, ეუბოვის წლიური ხელფასი 22 000 დოლარს არ აღემატებოდა. მისი მეუღლის ამჟამინდელი სამუშაო ადგილი უცნობია, მაგრამ 2016 წელს იგი მუშაობდა აზერბაიჯანის ბოტანიკის სახელმწიფო ინსტიტუტში, ხოლო მისი ქალიშვილი დიდ ბრიტანეთში მაშველ (life coach)მუშაობს. ეუბოვს კიდევ ხუთი შვილი ჰყავს, მაგრამ ჟურნალისტებმა ვერ გაარკვიეს, აქვს თუ არა რომელიმე მათგანს მნიშვნელოვანი დამოუკიდებელი შემოსავლის წყარო. ჟურნალისტებმა მხოლოდ ერთი ჩანაწერის პოვნა მოახერხეს, რომ ეუბოვმა ფულის გადარიცხვა მიიღო 2007 წელს, იმავე წელს, ოჯახმა დაიწყო ქონების ყიდვა დიდ ბრიტანეთში, ბრიტანეთის ვირჯინიის კუნძულებზე რეგისტრირებულმა კომპანიამ მიიღო $250,000 სხვა ოფშორული კომპანიისგან, რომელიც რეგისტრირებულია ახალ ზელანდიაში. გავრცელებული ინფორმაციით, ფულის წყარო უცნობია, მაგრამ ეს კომპანია ფულის გათეთრების კიდევ ერთ სკანდალშია ჩართული. გამოძიების დროს კიდევ ერთი საინტერესო ფაქტი გამოიკვეთა. ეიუბოვის მეუღლეს და ორ ქალიშვილს გამოჩენილი ბიზნესპარტნიორი ჰყავთ როგორც ლონდონის კაფეში, ასევე ქართულ სასტუმროში. ქართველ ბიზნესმენს სულხან პაპაშვილის ინტერესები აქვს აზერბაიჯანის ენერგეტიკულ სექტორში და დაინტერესებულია ქვეყნის უმაღლეს ხელმძღვანელობასთან კარგი ურთიერთობის შენარჩუნებით. ჟურნალისტებმა ვერ იპოვეს დოკუმენტური მტკიცებულება იმისა, რომ ეუბოვმა ან მისი ოჯახის წევრებმა ქართველი ბიზნესმენისგან ფული ან ქონება მიიღეს. ეუბოვმა და მისი ოჯახის წევრებმა კომენტარი არ გააკეთეს. ჟურნალისტების კითხვებზე პაპაშვილის საადვოკატო ფირმამ ასევე აღნიშნა, რომ ეუბოვს არასოდეს ჰქონია გავლენა ენერგეტიკულ ბიზნესში და რომ პაპაშვილის ენერგეტიკულ ბიზნესსა და მის ურთიერთობას შორის ეიუბოვების ოჯახთან რაიმე კავშირის ძებნა „აშკარად ალოგიკური და, შესაბამისად, შეცდომაში შემყვანია”.
ჟურნალისტებმა დუბაიში ეუბოვების ოჯახის ქონების შესახებ 2020 წელს გაჟონილი ქონების მონაცემთა ბაზიდან შეიტყვეს. 2006 წლიდან ეუბოვმა აქ ოთხი ვილა შეიძინა სხვადასხვა წლებში. 2023 წელს მან ერთი მათგანი მეუღლეს ზოჰრა სულთანოვას გადასცა, მეორე შვილს ელნურს და ერთი თავისთვის შეინახა. მეოთხე ვილის ამჟამინდელი სტატუსი გაურკვეველია, მაგრამ 2020 წლის მონაცემებით ის ეუბოვს ეკუთვნოდა. ვილები დღეს 26 მილიონ დოლარად არის შეფასებული. სხვათა შორის, ეიუბოვი დაქორწინებულია ყოფილი პრეზიდენტის ჰეიდარი ალიევის დისშვილზე. ის ეროვნებით ქურთია, დაიბადა 1951 წელს არარატის მაზრის სოფელ ვოსკეტაფში. საერთაშორისო კრიზისული ჯგუფის 2010 წლის ანგარიშში ეიუბოვი აზერბაიჯანის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან ფიგურად დასახელდა და აღნიშნა, რომ ის არის “ერთ-ერთი იმ მცირერიცხოვან ადამიანთაგანი, ვისაც აქვს მუდმივი პირდაპირი კონტაქტი პრეზიდენტთან”. 2008 წელს აშშ-ს დიპლომატიურ დოკუმენტში, რომელიც Wikileaks-მა გაავრცელა, ფრანგი ბიზნესმენი აცხადებს, რომ ეიუბოვი მასზე ზეწოლას ახდენდა აზერბაიჯანის ერთ-ერთი უმსხვილესი ადგილობრივი ლუდსახარშის 40 პროცენტის გაყიდვაზე. სავარაუდოდ, თავისი მრავალმილიონიანი ინვესტიციების შიშით, ბიზნესმენმა თავისი წილი რუსულ კომპანიას მიჰყიდა და აზერბაიჯანი დატოვა. მისი სახელი ასევე გამოჩნდა Pandora Papers-ში. 2007 წელს მან გამოიყენა ოფშორული კომპანია უცნობი წარმოშობის ფულის მისაღებად.
ავტორი ემმა ჩობანიანი
წყარო: factor.am
