ევროკავშირმა ძალიან მკაფიოდ განაცხადა, რომ მთიანი ყარაბაღის სომხები იქნებიან სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის ურთიერთობების ნორმალიზაციის პროცესის ნაწილი და რომ ბაქოსა და მათ შორის იქნება პირდაპირი მოლაპარაკებები მშობლიურ რეგიონში მათ უსაფრთხო და ღირსეულ დაბრუნებაზე.
ამის შესახებ JamNews-თან ინტერვიუში განაცხადა სამხრეთ კავკასიაში ევროკავშირის სპეციალურმა წარმომადგენელმა ტოივო კლაარმა, სადაც საუბრობს მთიანი ყარაბაღიდან იძულებით დევნილი სომხების სამშობლოში დაბრუნების შესაძლებლობებზე.
„კიდევ ერთხელ ვიმედოვნებ, რომ მტრობისა და ძალადობის გვერდი საბოლოოდ დაიხურება ერთხელ და სამუდამოდ რეგიონის მთელი მოსახლეობის, მათ შორის ყარაბაღის სომხების საკეთილდღეოდ.
ევროკავშირი ძალიან მკაფიო იყო ამ საკითხთან დაკავშირებით და ასევე მაქვს მოლოდინი, რომ მთიანი ყარაბაღის სომხები იქნებიან ურთიერთობების ნორმალიზაციის პროცესის ნაწილი და იქნება პირდაპირი მოლაპარაკებები ბაქოსა და მათ შორის უსაფრთხო და ღირსეული დაბრუნების შესახებ მშობლიურ რეგიონში. აზერბაიჯანს ამ მხრივ აქვს ვალდებულება, რომელზეც, ვფიქრობ უარს არ ამბობს“, – ხაზგასმით აღნიშნა ევროკავშირის ოფიციალურმა წარმომადგენელმა და დასძინა, რომ ასეთი მომავლის პარამეტრები და პირობები უნდა მოიძებნოს და შეთანხმებული იყოს ინკლუზიური და ურთიერთპატივისცემაზე დაფუძნებული დიალოგის გზით.
კლაარის თქმით, დასახლება არ ნიშნავს ღია ჭრილობებს და ამიტომ ეს საკითხი უფრო ფართო სამშვიდობო პროცესის ნაწილი უნდა იყოს.
ევროკავშირის სპეციალურმა წარმომადგენელმა სამხრეთ კავკასიაში, ტოივო კლაარმა, ბაქოს მიერ ამ კონტექსტში წამოჭრილ ე.წ. „დასავლეთ აზერბაიჯანის“ ტერმინზე მიუთითა:
„ზოგჯერ ამ კონტექსტში სხვა საკითხებიც ჩნდება, მაგალითად, ე.წ. „დასავლეთ აზერბაიჯანის“ საკითხი. ჩემთვის ეს სრულიად განსხვავებული საკითხებია, რომელთა ერთ დონეზე დაყენება შეუძლებელია.
პირველი არის ყარაბაღელი სომხების წინაპრების სამშობლოში დაბრუნების მხარდაჭერა, რაც აზერბაიჯანის ვალდებულებაა. მეორე არის აზერბაიჯანის სხვა რაიონებში მცხოვრები სომხების, მათ შორის ბაქოს, ან სომხეთში მცხოვრები აზერბაიჯანელების საკითხი“.
ტოივო კლაარის თქმით, ზემოხსენებულებს ასევე უნდა შეეძლოთ ეწვიონ იმ ადგილებს, სადაც ისინი ან მათი ოჯახები ცხოვრობდნენ, ან თუნდაც დაბრუნდნენ იქ საცხოვრებლად, თუ სურთ, და ეს ასევე უნდა იყოს დასახლების შედეგი, მაგრამ ეს არის სრულიად განსხვავებული საკითხი, ვიდრე მთიანი ყარაბაღის პრობლემა.
