ანალიტიკა

ირანის მშვიდი მუშაობის გზა და ისრაელის მზარდი შფოთვა. ახლო აღმოსავლეთში დაძაბულობა კვლავ იზრდება

აშშ თვლის, რომ ირანი და ახლო აღმოსავლეთში მისი მხარდაჭერილი დაჯგუფებები შესაძლოა ისრაელსე თავს დაესხნენ უახლოეს დღეებში. ამის შესახებ განაცხადა თეთრი სახლის ეროვნული უსაფრთხოების კომუნიკაციების მრჩეველმა ჯონ კირბიმ. ეს არის კიდევ ერთი ვადა ირანის შესაძლო პასუხისთვის, რაც დასავლეთიდან ჟღერს. თუმცა ექსპერტები ამჩნევენ, რომ ირანის უმაღლესი სამხედრო და პოლიტიკური ხელმძღვანელობის გარდა, მსოფლიოში ვერავინ საუბრობს დამაჯერებლად დარტყმის კონკრეტულ დროსა და ფორმატზე.

ჰამასის პოლიტბიუროს ხელმძღვანელის მკვლელობიდან ორი კვირის შემდეგ რჩება კითხვა, როდის და რომელი მხრიდან მოხდება ირანის კონტრშეტევა. თეთრი სახლის ეროვნული უშიშროების საბჭოს სტრატეგიული კომუნიკაციების კოორდინატორმა ჯონ კირბიმ განაცხადა, რომ აშშ ემზადება უახლოეს დღეებში ირანის მიერ ისრაელზე თავდასხმების მასიური სერიისათვის.

„ჩვენ ვიზიარებთ იგივე შიშებს, როგორც ჩვენი ისრაელელი კოლეგები, რომ ირანის თავდასხმა მოხდება ამ კვირაში. ჩვენ ყურადღებით ვაგრძელებთ დაკვირვებას.”

ბევრი ელოდა, რომ ირანი რამდენიმე საათში შურს იძიებდა ისრაელზე. თუმცა ექსპერტები ამჩნევენ, რომ ირანი არასოდეს არ ეხვევა თავგადასავალში და არასოდეს დგამს გაუთვლელ ნაბიჯს. სამხედრო საკითხებში ექსპერტი კარენ ჰოვჰანნისიანი შენიშნავს, რომ ირანის მუშაობის სტილი ახლაც იგივეა.

 „ახლა ის ახორციელებს ქმედებებს, რომლებიც ირანის მხრიდან უზარმაზარი თანხების დახარჯვის გარეშე აიძულებს მის მოწინააღმდეგეს დახარჯოს მილიარდობით დოლარი, რაც ბუნებრივია დასუსტებას გამოიწვევს.

ისრაელი დაახლოებით 2 კვირაა მოლოდინის მდგომარეობაშია, აღნიშნავს ირანში გამომავალი გაზეთ „ალიკის“ მთავარი რედაქტორი არამ შაჰნაზარიანი. მისი თქმით, ეს არის ირანული გაანგარიშება და მუშაობის მშვიდი გზით, რათა პირველ რიგში ფსიქოლოგიურად დაასუსტოს მტერი.

 „ბუნებრივია, ისრაელი ამ მხრივ ფრთხილად უნდა იყოს, მოსამზადებელ სამუშაოებს აკეთებს. იმიტომ, რომ ასეთ ოპერაციებში ყველამ ვიცით, რომ ყველაფერი საიდუმლოდ ინახება და ახლა ისრაელის ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა ის არის, რომ ის ფსიქოლოგიურ ომს აგებს.

ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ისრაელის სამხედრო თვითმფრინავები მზად არიან ჰაერში, რათა თავიდან აიცილონ ირანის მოულოდნელი თავდასხმა. ზოგიერთი ანალიზის მიხედვით, ისრაელი ახლა საათში 70 000 დოლარზე მეტს ხარჯავს. არამ შაჰნაზარიანი ამბობს, რომ ამის შესახებ გარკვეული ინფორმაცია აქვს.

„თითოეულ სამხედრო თვითმფრინავს ყოველ საათში ისრაელისგან 68 000 დოლარი სჭირდება, რათა ის მზად იყოს. შეხედეთ ფსიქოლოგიურ ხარჯებს, ფინანსურ ხარჯებს“.

ეს რიცხვი ცოტა არ არის ისრაელისთვის და მისი მოკავშირე ქვეყნებისთვის, იმის გათვალისწინებით, რომ სხვაგან, რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტის დროს, ისინიც უზარმაზარ თანხებს ხარჯავენ, ამბობს კარენ ჰოვჰანნისიანი. სამხედრო ექსპერტის თქმით, თელ-ავივის სამხედრო-პოლიტიკურ ხელმძღვანელობას კარგად ესმის, რომ ისმაილ ჰანიეს მკვლელობას ვერ მოინელებს და თანაც თეირანში.

„ირანი დაარტყამს, მაგრამ როდის? გაირკვევა, როდესაც ისრაელი დახარჯავს უზარმაზარი თანხებს თავისი სადაზვერვო და ანალიტიკური მონაცემებით, რაც თავის მხრივ შეასუსტებს პირველ დარტყმაზე წინააღმდეგობის გაწევის შესაძლებლობას. პირველი დარტყმა კი გადამწყვეტია“.

ესკალაციის საშიშროების გაცნობიერებით, ევროპის ქვეყნების ლიდერებმა ირანს სთხოვეს უარი ეთქვა ისრაელზე თავდასხმის იდეაზე. მათი თქმით, ეს გამოიწვევს ახალ სისხლისღვრას ახლო აღმოსავლეთში. 12 აგვისტოს დიდმა ბრიტანეთმა, გერმანიამ და საფრანგეთმა ერთობლივი მოწოდებით მიმართეს ირანს. ამ მოწოდებას დღეს გამოეხმაურა ირანის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალური წარმომადგენელი ნასერ კანანი.

„ირანს არავისთვის უთხოვია ნებართვა, გამოიყენოს თავისი სუვერენიტეტის დაცვის უფლება“, – ხაზგასმით აღნიშნა ირანის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალურმა წარმომადგენელმა.

ექსპერტები თვლიან, რომ ირანმა სრულად მისცა დიპლომატიური დასაბუთება გარდაუვალი კონტრშეტევის გარდაუვალობისთვის, საგარეო საქმეთა მინისტრის განცხადებით კი გააკრიტიკა გაეროს უმოქმედობა.

ირანში, როგორც ჩანს, ყველაფერი თითქმის მზადაა ისრაელის წინააღმდეგ საპასუხო მოქმედებისთვის, იუწყება ირანოლოგი ვარდან ვოსკანიანი ფეისბუქის პოსტში.

„მხოლოდ ერთი რამ არის ცხადი: ირანის საპასუხო ქმედება განხორციელდება და ეს იქნება უპრეცედენტო და ამის ვარიანტები ძალიან დიდია, დაწყებული თვით ირანის ტერიტორიიდან რაკეტისა და უპილოტოების კომბინირებული დარტყმიდან ამ ქვეყნის რეგიონალური თანამგზავრების ფართო ჩართვამდედამთავრებული”.

ირანის სულიერი ლიდერი გადაწყვეტს მძიმე და ღირსეული დარტყმის ტიპს, გააფრთხილა ირანის გენერალურმა შტაბმა. ამასთან, ირანოლოგი აღნიშნავს, რომ ირანის უმაღლესი სამხედრო და პოლიტიკური ხელმძღვანელობის გარდა, მსოფლიოში ვერავინ ისაუბრებს დამაჯერებლად დარტყმის კონკრეტულ დროსა და ფორმატზე.

ნახეთ მეტი
Back to top button