პოლიტიკა

ირან-ისრაელის დაძაბულობა  – თეირანის წვრთნები და შესაძლო დარტყმის საფრთხე

სამშაბათს ირანის საზღვაო ძალებმა კასპიის ზღვაში ასტარას ბაზაზე აზერბაიჯანის საზღვართან სამხედრო წვრთნები ჩაატარეს,  იუწყება სააგენტო Mehr. წვრთნების დროს ჩვეულებრივი სამიზნეების დარტყმა მოხდა საზღვაო ძალების თავდაცვითი მზადყოფნის გაზრდის მიზნით.

ექსპერტების აზრით საყურადღებოა    სამხედრო წვრთნების ჩატარების ფონი, კერძოდ, ევროკავშირის არაერთმა ქვეყანამ მოუწოდა ირანს თავი შეიკავოს ისრაელზე თავდასხმისგან, რამაც შესაძლოა გააუარესოს ვითარება ახლო აღმოსავლეთში, განსაკუთრებით თეირანში ისმაილ ჰანიეს მკვლელობის შემდეგ. თუმცა, თეირანი აცხადებს, რომ გადაწყვეტილია და არ აპირებს ვინმესგან ნებართვის აღებას  თავისი ეროვნული უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.

ბოლო დღეებში, ირან-ისრაელის დაძაბულობის გაზრდის კონტექსტში და ირანული მხარის ოპონენტის ფსიქოლოგიურად ამოწურვის ტაქტიკის პირობებში, ოფიციალური ბაქო მოექცა საერთაშორისო მედიისა და, ასე ვთქვათ, ირანული ტელეგრამის არხების უწყვეტი „დაბომბვის“ ქვეშ.  ირანიოლოგი ვარდან ვოსკანიანი აღნიშნავს, რომ მიზეზი ირანის მიერ აზერბაიჯანის ტერიტორიის ისრაელის პლაცდარმად შესაძლო გამოყენების  შესახებ ინფორმაციის გავრცელებაა.

„რთულია ცალსახად იმის თქმა, თუ რამდენად შეესაბამება ეს ინფორმაცია სიმართლეს, თუმცა ფაქტია, რომ ორი დღის წინ, 12 აგვისტოს, ბაქომ ოფიციალურად უარყო ისრაელის ძალების არსებობა მის ტერიტორიაზე, ირანის შურისძიების შიშით. ამ უარყოფით თუ ვიმსჯელებთ, ბაქოში აშკარად არის შიში, რადგან WikiLeaks-ის მიერ გამჟღავნებული დოკუმენტების მიხედვით, სწორედ ბაქოს დიქტატორი იყო, რომელმაც წლების წინ განაცხადა, რომ აზერბაიჯან-ისრაელის ურთიერთობები აისბერგს ჰგავს, რომლის მხოლოდ მცირე ნაწილი ჩანს ზედაპირზე.

ზოგიერთი ექსპერტის აზრით, ფსიქოლოგიური ზეწოლის ქვეშ მყოფი ისრაელი პირველ დარტყმას ელოდება აზერბაიჯანის მიმართულებიდან, უფრო კონკრეტულად კი არცახის ოკუპირებულ ტერიტორიებზე წლების განმავლობაში შექმნილი სამხედრო ბაზების მიმართულებით. ამას მოწმობს ის ფაქტიც, რომ ცოტა ხნის წინ თელ-ავივმა აზერბაიჯანში მყოფ სამხედრო პერსონალს უბრძანა დაუყოვნებლივ დაბრუნებულიყვნენ სამშობლოში.

ეს მას შემდეგ, რაც ბრიტანულმა „ტელეგრაფმა“, ირანის პრეზიდენტის თანაშემწეზე დაყრდნობით, დაარწმუნა, რომ პეზეშკიანმა აზერბაიჯანში ისრაელის ბაზების მიზანში ამოღების ბრძანება გასცა. თუმცა ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ირანის მხრიდან ამის შესახებ ოფიციალური განცხადება არ გაკეთებულა. თეირანში გამომავალი ყოველდღიური გაზეთ „ალიქის“ მთავარი რედაქტორის არამ შაჰნაზარიანის თქმით, ეს ინფორმაციის გაჟონვა ისრაელის შესაჩერებლად იყო ორგანიზებული.

„რადგან ასეთ ქმედებებში ყველამ ვიცით, რომ ყველაფერი საიდუმლოდ ინახება და ახლა ისრაელის ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა ის არის, რომ ის ფსიქოლოგიურ ომში აგებს.

გუშინ, მოსკოვში ვიზიტის შემდეგ, პალესტინის ლიდერმა მაჰმუდ აბასმა განაცხადა: „მომავალი რამდენიმე დღის განმავლობაში, თუნდაც უახლოეს საათებში, შესაძლებელია, რომ ირანმა მიიღოს გადაწყვეტილება ისრაელზე თავდასხმის შესახებ“. ამასობაში ირანი აზერბაიჯანის საზღვარზე კასპიის ზღვაში საზღვაო წვრთნებს იწყებს.

ნახეთ მეტი
Back to top button