შეუპოვარი ძალისხმევა მიმდინარეობს ირანის ფართომასშტაბიან ოპერაციებში ჩართვისთვის. ირანოლოგის ანალიზი
ისრაელისა და ირანის მხარეები თავიანთ განცხადებებში ადასტურებენ ორ ქვეყანას შორის ომის შესაძლებლობას, მაგრამ საკითხავია, როგორი უნდა იყოს კონფლიქტის, შეტაკებების თუ ომის ფარგლები, მით უმეტეს, რომ აშშ და რიგი სხვა სახელმწიფოები ეწინააღმდეგებიან სრულმასშტაბიანი ომის გაჩაღებას.
ამის შესახებ Armenpress-თან საუბარში განაცხადა ირანოლოგმა ნვერ დავთიანმა, რომელიც რამდენიმე დღის წინ ისრაელის საგარეო საქმეთა სამინისტროს სპეციალური წარმომადგენლის ფლერ ჰასან ნაჰუმის გაკეთებულ განცხადებაზე საუბრობს, რომ ისრაელსა და ირანს შორის აუცილებლად დაიწყება სრულმასშტაბიანი ომი.
„მიუხედავად იმისა, რომ ირანული მხარის განცხადებები ადასტურებს, რომ თეირანი არ აპირებს ფართომასშტაბიანი ოპერაციების განხორციელებას ისრაელის წინააღმდეგ, ასევე აღნიშნულია, რომ თეირანში ჰამასის ლიდერის ისმაილ ჰანიას მკვლელობის შემდეგ აუცილებლად იქნება საპასუხო ზომები. ცოტა ხნის წინ ირანის სულიერმა ლიდერმა ალი ხამენეიმ ისაუბრა არა შემთხვევითი „ტაქტიკური უკანდახევის“ მიზანშეწონილობის შესახებ და ირანის დღევანდელი „ტაქტიკური შეფერხება“ სწორედ ამ კონცეფციას შეესაბამება. განსაკუთრებით, ირანის მიერ ისრაელის საზოგადოებისა და არმიის დაძაბულ ლოდინის მდგომარეობაში მოქცევა სამი კვირის განმავლობაში, საკმაოდ ეფექტურად მუშაობს“, – განაცხადა დავთიანმა.
მან დასძინა, რომ სხვადასხვა დასავლური მედია იტყობინება, რომ ირანმა უკან დაიხია თავისი განზრახვებისგან, რომ აშშ-ის შუამავლური მისიის გამო ღაზას სექტორში ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ მოლაპარაკებებმა შეიძლება გავლენა მოახდინოს მასზე და ირანს შეუძლია გააუქმოს გადაწყვეტილება, მაგრამ ამ ფონზე, თეირანი რეგულარულად ახსენებს მის მიერ განსახორციელებელ ქმედებებს.
„ამასთან, მათი მოცულობის შესახებ მხოლოდ პროგნოზის გაკეთება შეიძლება, რადგან გეგმები არავისთვის არის ცნობილი. მიუხედავად ამისა, არსებობს სერიოზული ლოგიკური არგუმენტები, რომლებიც ეფუძნება პროგნოზების საფუძველს. ისმაილ ჰანიას მკვლელობის შემდეგ IRGC-ის მეორე განცხადებამ დაადასტურა, რომ ირანი უპასუხებს შესაბამის დროს, შესაბამის ადგილას, შესაბამისი შედეგის მოლოდინით. მიუხედავად იმისა, რომ ირანი არ აპირებს ფართომასშტაბიანი ოპერაციების განხორციელებას, ის ამისთვის მზადაა, ამიტომ გასაგებია, რომ დარტყმის სიძლიერე ისრაელისთვის საკმაოდ ძლიერი იქნება“, – ამბობს ჩვენი თანამოსაუბრე.
ირანოლოგმა ასევე მიუთითა გაეროში ირანის წარმომადგენლობასთან დაახლოებული წყაროების განცხადებაზე, რაც, ფაქტობრივად, ადასტურებს ზემოაღნიშნულს და აღნიშნა, რომ ირანული მხარის საპასუხო ქმედებებმა უნდა უზრუნველყოს კონკრეტული შედეგი. იმის გამო, რომ ირანის სუვერენიტეტი შელახულია და ისმაილ ჰანიას მკვლელობის გამო შურისძიების გრძნობა არსებობს, ამიტომ ირანის პასუხს ისეთი ეფექტი უნდა ჰქონდეს, რომ ისრაელმა ვეღარასოდეს გაბედოს ხელყოფა ირანზე.
დავითიანის თქმით, შეერთებულ შტატებს გარკვეული ბერკეტები აქვს ისრაელზე ზემოქმედებისა და მისი შეკავების მიზნით, მაგრამ არის თუ არა პოლიტიკური სურვილი ან მიზანშეწონილობა ამ ბერკეტების გამოყენებისთვის დღეს აშშ-ში ებრაული ლობირების გავლენისა და იქ მოახლოებული არჩევნების გათვალისწინებით?
„ამ კონტექსტში, ისრაელის აჩქარება რეგიონში ესკალაციის კუთხითაც სწორედ ამ გარემოებით არის განპირობებული, შესაბამისად, ისრაელს შეუძლია ელოდოს იმას, რაც აშშ-მ, როგორც უსაფრთხოების მოკავშირემ, უნდა უზრუნველყოს თელ-ავივისთვის. კონფლიქტის შემდგომი განვითარებისა და მოვლენების უკონტროლობის თვალსაზრისით, გამორიცხული არაფერია, რადგან ორივე მხარე საკმაოდ მტკიცეა თავის პოზიციებზე. ისრაელის ომში ირანის ჩართვის მცდელობებს განსხვავებული სცენარი ჰქონდა.
„წინა პერიოდში მოხდა ინციდენტი ისრაელის ერთ-ერთ სტადიონზე სავარაუდოდ „ჰეზბოლას“ მიერ გასროლილ რაკეტასთან დაკავშირებით, რასაც მოჰყვა უამრავი მსხვერპლი და ამის შემდეგ ისრაელმა მიიღო გადაწყვეტილება, განეხორციელებინა ფართომასშტაბიანი სადამსჯელო ქმედებები, რასაც მოჰყვა ირანული მხარის განცხადება „ჰეზბოლას“ მხარდასაჭერად, აღნიშნა ირანიოლოგმა.
დავთიანმა შეახსენა, რომ ამის შემდეგ მოხდა “ჰეზბოლას” ერთ-ერთი გავლენიანი ლიდერის ფუჰად შუკრის მკვლელობა, მაგრამ ყველაფერი ირანის საზღვრებს გარეთ მოხდა, ამიტომ ირანის ომში ჩართვის მიზნით, მის ტერიტორიაზე მოეწყო და განხორციელდა ჰამასის ლიდერის ისმაილ ჰანიას მკვლელობა.
„პრობლემა გლობალური გეოპოლიტიკური მოვლენების კონტექსტშიც უნდა განიხილებოდეს, რადგან ირანის ოპონენტებს სურთ ირანის გავლენის შემცირება რამდენიმე მიმართულებით. მაგალითად, რომ ირანმა მხარი არ დაუჭიროს რუსეთს რუსეთ-უკრაინის ფრონტზე. მეორე მიმართულება სამხრეთ კავკასიაა. ცოტა ხნის წინ რა განცხადებებიც არ უნდა იყოს, გავრცელდა ინფორმაცია, თითქოს აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე ისრაელის ჯარისკაცები არ არიან, რომ ისრაელმა მიიღო გარკვეული იარაღი ამ ქვეყნიდან, მაგრამ ეს ნაკლებად სავარაუდოა, რადგან ისრაელის ერთ-ერთი ყველაზე პერსპექტიული მიმართულება, რომელსაც შეუძლია ირანის წინააღმდეგ მუშაობა სწორედ აზერბაიჯანია. განცხადებები მხოლოდ იმისთვისაა, რომ აზერბაიჯანს საფრთხე არ შეექმნას. შეუპოვარი ძალისხმევა მიმდინარეობს ირანის ფართომასშტაბიან ოპერაციებში ჩართვისთვის, რითაც შეზღუდონ მისი ზეგავლენის და შესაძლებლობების განხორციელება“,-დაასკვნა ირანოლოგმა.
