Vogue-მა სტატია მიუძღვნა სომეხ მზარეულ ქალებს, რომლებიც ცვლიან ეროვნულ სამზარეულოს
ამერიკულმა Vogue-მა მიუძღვნა სტატია სომეხ მზარეულ ქალებს, რომლებიც ახლებურად განსაზღვრავენ ეროვნულ სამზარეულოს მასში თანამედროვე აქცენტების დანერგვით.
“სომხეთი ცნობილია თავისი ბრწყინვალე სტუმართმოყვარეობით”, – წერს Vogue. „შედით ნებისმიერ საცხობში და ისინი სიამოვნებით დადებენ თქვენს ჩანთაში სამ დამატებით პურს საჩუქრად. და თუ ლაშქრობაში ხართ, ნუ გაგიკვირდებათ, თუ მწვადზე მიგიწვიათ, უბრალოდ ჟესტით, როცა ჩაუვლით მრავალ საპიკნიკე ადგილთაგან ერთ-ერთს. ველით, რომ რამდენიმე ჭიქა შინაურული არაყით გაგიმასპინძლდებათ ოჯახის, მეგობრობისა და ბედნიერი მომავლის სადღეგრძელოსთვის. ენის ცოდნა არ არის საჭირო, საკვები უნივერსალური ენაა, არა?
„სომხური სამზარეულო ასახავს ქვეყნის მდიდარ კულტურას და ბუნებრივ სილამაზეს. საფირმო კერძებში შედის ახლად გამომცხვარი ლავაში პატარა სუფრის ზომის, პური ჟინგიალით (40-მდე სახის მწვანილით სავსე ქადა) და დელიკატური გათა. გაზაფხულზე ბუნება ცოცხლდება, ხალხი მთებისკენ მიისწრაფვის, სადაც აგროვებენ ველურ ბალახს. წელიწადში 300-ზე მეტი მზიანი დღითა და სევანის ტბის უზარმაზარი ტერიტორიებით, სომხეთი ცნობილია მსოფლიოში ყველაზე გემრიელი ხილითა და ბოსტნეულით.
მიუხედავად იმისა, რომ სომხურ კულტურაში ტრადიციულად ქალები ამზადებენ საჭმელს, დღეს ისეთი შეფ-მზარეულები, როგორიცაა რესტორან “წაღკუნქის” და “გლხატუნის” არევიკ მარტიროსიანი, თავისი ოსტატობითა და ინოვაციური მიდგომით იძენს საერთაშორისო აღიარებას. მარტიროსიანი აქცენტს აკეთებს ადგილობრივ საკვებზე და უძველეს რეცეპტებზე, მაგრამ წარმოგიდგენთ მათ თანამედროვე გზებით, ხაზს უსვამს კავშირს კულტურას, ბუნებასა და გემოს შორის.
კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ნოვატორი ვარდა ავეტისიანია, მზარეული და ,,კჭუჭ ევ თავა“ რესტორნის მფლობელი, რომელიც ცნობილია სეზონური და ადგილობრივი ინგრედიენტებისადმი ყურადღებით. ვარდა თავის რესტორნებში აცოცხლებს მივიწყებულ რეცეპტებსა და ტრადიციებს, აქცენტს აკეთებს უნიკალურ სომხურ კერძებზე, როგორიცაა ქოთანში (კჭუჭ)მომზადებული ხაშლამა და სუპები, აქედან მომდინარეობს მისი ერთ-ერთი დაწესებულების სახელი.
თანამედროვე სომხური გასტრონომიის განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს Arm Food Lab-ის დამფუძნებელი, Ootelie Bakery-ის თანამფლობელი ანი ჰარუთუნიანი. მისი პროექტები მიზნად ისახავს ტრადიციული სომხური ტექნიკის და კომპონენტების შესწავლას და მათ ახალ შემოქმედებით ფორმატებთან ადაპტაციას. Arm Food Lab გახდა პლატფორმა ექსპერიმენტებისა და კულინარიული კვლევისთვის, რომელიც აერთიანებს როგორც ადგილობრივ მზარეულებს, ასევე უცხოელ სტუმრებს. „მინდა გავიგო, რას ჭამდნენ სომხები, როგორ ჭამდნენ, რა რეცეპტებს და რა ინგრედიენტებს იყენებდნენ“, – ამბობს ის.
სომხეთი მეღვინეობის აკვანადაც ითვლება, მსოფლიოში პირველი ღვინის ქარხანა ქვეყნის სამხრეთით მდებარე არენი-1 გამოქვაბულში აღმოაჩინეს. სომხური ღვინოებისადმი მზარდი ინტერესის კონტექსტში, In Vino ღვინის ბარის თანამფლობელი მარიამ საღათელიანი აქტიურად ავრცელებს საუკეთესო ადგილობრივ ღვინოებს, მათ შორის ნატურალურს, ხაზს უსვამს სომხური მეღვინეობის უნიკალურ გემოსა და პოტენციალს. „როცა გავხსენით, დასალევად ვარგისი მხოლოდ 10 სახეობის სომხური ღვინო გვქონდა. ახლა 600-ზე მეტია, – ამბობს მარიამი, – ღვინოს არავინ სვამდა, მხოლოდ არაყს სვამდა. გარდა რესტორნებისა და ღვინის ქარხნებისა, ყველის წარმოება ხდება თანამედროვე სომხური გასტრონომიული ლანდშაფტის მნიშვნელოვანი ელემენტი. ამ სფეროში ახალ პერსპექტივას ხსნის “Mikaelyan Family Farm”-ის მთავარი ყველის მწარმოებელი მარინა შაქარიან-მიქაელიანი. მიუხედავად იმისა, რომ სომხეთი ტრადიციულად ცნობილია მხოლოდ ორი სახეობის ყველით, ლორისა და ჩანახით, მარინამ სხვა გზით წასვლა გადაწყვიტა. ადრე ბიოქიმიკოსად მუშაობდა, ახლა ის მეცნიერებისადმი გატაცებას ყველის წარმოებაში იყენებს. წიგნებიდან ცოდნის მიღებისა და მრავალი ექსპერიმენტის ჩატარების შემდეგ მან შექმნა 10 სხვადასხვა სახის ყველის კოლექცია. მაგრამ, როგორც თავად აღიარებს, გზა ადვილი არ იყო. წარუმატებელი მცდელობების რაოდენობა 50-ს აჭარბებს, – ამბობს მარინა. თუმცა შეცდომების არ ეშინია. წარუმატებლობა უფრო ხშირად ხდება, ვიდრე კარგი შედეგები, მაგრამ ჩვენ ვიცით, რომ არასდროს არ უნდა გავჩერდეთ.
