საქართველოში განვითარებული მოვლენები შეიძლება იყოს როგორც გამოწვევა, ასევე შესაძლებლობა სომხეთისთვის. ანალიტიკოსის თვალსაზრისი

ვინაიდან სამხრეთ კავკასია საკმაოდ რთული რეგიონია მიმდინარე გეოპოლიტიკური კონკურენციის რეალობის კონტექსტში, შესაბამისად, მთლიანად სამხრეთ კავკასიაში და კონკრეტულად ნებისმიერ ქვეყანაში, ნებისმიერ მოვლენას არ შეიძლება არ ჰქონდეს გარკვეული გარე სუბსტრატი.

„არმენპრესთან“ საუბარში ეს მოსაზრება გამოთქვა პოლიტოლოგმა არმენ პეტროსიანმა, უპასუხა რა შეკითხვას, თუ რა გავლენას მოახდენს შიდაქართული მოვლენები რეგიონული მოვლენების კონტექსტში.

„აშკარაა, რომ საქართველოში ჩატარებული არჩევნები, გარდა საშინაო პროცესისა, რა თქმა უნდა, შეიცავს საკმაოდ დიდ და მნიშვნელოვან გარე კომპონენტსაც, იმის გათვალისწინებით, რომ აშკარა კონკურენციაა რუსეთსა და დასავლეთს შორის როგორც მთელ სამხრეთ კავკასიაში, ასევე საქართველოში. მაშინაც კი, თუ მეზობელ ქვეყანაში რუსეთის ფედერაციის პირდაპირი გავლენა არ ჩანს, ქართულ საგარეო და დასავლურ ორიენტაციაზე ზემოქმედების შესაძლებლობა რუსეთისთვის საკვანძო მიმართულებაა დღეს დასავლეთის წინააღმდეგ მიმდინარე კონკურენციისა და კონფლიქტის ფარგლებში“, – განაცხადა პეტროსიანმა.

მისი დაკვირვებით, საქართველოს არჩევნების შედეგები აჩვენებს, რომ პროცესები თუ მოვლენები არ არის დასავლეთის სასარგებლოდ, თუ გავითვალისწინებთ დასავლეთის პირდაპირ, აშკარა და დაუფარავ მხარდაჭერას ქართული ოპოზიციისადმი, ასევე, არჩევნების შედეგების შესახებ კოლექტიური დასავლეთის ორაზროვან რეაქციას და საქართველოს საგარეო ორიენტაციასთან დაკავშირებულ ზოგიერთ საკითხთან დაკავშირებით მასში დაფიქსირებულ დასავლეთის დამოკიდებულებას პროცესებთან დაკავშირებით.

„დასავლეთის გაფრთხილებები ეხება ევროკავშირის წევრობას, ვიზალიბერალიზაციას და ზოგადად დასავლეთთან ურთიერთობას. პრობლემა არსებობს და რეალურად გვაქვს დასავლეთის მარცხი, არასწორი გათვლა, მაგრამ ამავდროულად არის ბევრი რეალობა საქართველოს შიგნით, რაც გვაძლევს იმის პროგნოზირების საშუალებას, რომ მოვლენები რაღაცის გადახედვის ლოგიკით განვითარდება. ერთის მხრივ არის მთავრობა, რომელსაც აქვს მკაფიო მიზნები, საკმაოდ შთამბეჭდავი რესურსები, მკაფიო იდეოლოგიური ორიენტაცია, ანუ საქართველო იყოს ყოველგვარი გეოპოლიტიკური კონკურენციისგან შორს, მეორე მხარეს კი ნაკლებად გაერთიანებული ოპოზიცია ქარიზმატული ლიდერის გარეშე, იდეოლოგიური განხეთქილებებით და გარკვეული შიდა პრობლემებით. ამიტომ, ასეთ შემთხვევაში, გარე მხარდაჭერა ვერ მიაღწევდა სასურველ შედეგს, რასთან დაკავშირებითაც კოლექტიურ დასავლეთს ჰქონდა გათვლები“, – აღნიშნა ანალიტიკოსმა.

პეტროსიანის აზრით, რა გარე გავლენაც არ უნდა იყოს პროცესებზე, ყოველ შემთხვევაში, ბოლო პოსტსაარჩევნო დღეებში განვითარებული მოვლენები საშუალებას გვაძლევს ვთქვათ, რომ ამ დროისთვის ვითარება პროგნოზირებადობის გზაზეა და ვფიქრობთ, რომ შიდა პოლიტიკური დუღილი, შემდგომი მკვეთრი მოვლენები არც ისე პროგნოზირებადია.

საქართველოს პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა წინასაარჩევნოდ გაკეთებულ დაკვირვებაზე, რომ საქართველოს მარცხი ასევე უარყოფითად აისახება სომხეთზე, პეტროსიანმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ არსებობს ექსპერტთა მოსაზრებებიც, რომლის მიხედვითაც, იმ შემთხვევაში, თუ გეოპოლიტიკური კონკურენცია საქართველოში შიდაპოლიტიკურ საარჩევნო პერიოდში პროცესი რუსეთის სასარგებლოდ დამთავრდება, ბუნებრივია, საგრძნობლად შესუსტდება დასავლეთის გავლენა ჩვენს რეგიონში და აქ სომხეთი შეიძლება მარტო დარჩეს თავისი იდეოლოგიური და საგარეო პოლიტიკური მიმართულებით.

„ფაქტობრივად, გამოდის, რომ საქართველოც და აზერბაიჯანიც რუსეთის გავლენის ქვეშ ექცევიან, ამიტომ სომხეთი, იმის გათვალისწინებით, რა მდგომარეობაშიცაა (აზერბაიჯანთან და თურქეთთან მოუწესრიგებელი ურთიერთობები, ბლოკადა, რომელიც 30 წელზე მეტია გრძელდება, ევროკავშირთან ალტერნატიული საზღვრის  არარსებობა, რუსეთ-ირანის საკმაოდ მნიშვნელოვანი ურთიერთობები), საგრძნობლად მცირდება მანევრირების შესაძლებლობები. ეს არის ექსპერტის ინტერპრეტაციების ერთი მიმართულების არგუმენტაცია, მაგრამ ამავე დროს შეიძლება განიხილოს მეორე ვარიანტიც: თუ დასავლეთმა დიდი ხანია დაკარგა კონტროლი აზერბაიჯანზე, ის ასევე კარგავს თავის გავლენას საქართველოზე და თუ ჩვენი რეგიონი ჯერ კიდევ მნიშვნელოვანია დასავლეთისთვის, მაშინ მან მთელი ფსონი სომხეთზე უნდა დადოს“, – განაცხადა ჩვენმა თანამოსაუბრემ.

პეტროსიანის თქმით, ამ შემთხვევაში სომხეთში, ასევე სომხეთისთვის გეოპოლიტიკური კონკურენცია გაიზრდება და მნიშვნელოვნად გაიზრდება ქვეყნის როლიც. თუმცა, თუ რეგიონული ვითარება კვლავ გაურკვეველი დარჩება, ის, რაც საქართველოში დაფიქსირდა, იქნება გარკვეული თვალსაზრისით გამოწვევა, მაგრამ ასევე შესაძლებლობა, რომელიც აუცილებლად უნდა იქნას გამოყენებული.

ანალიტიკოსის თქმით, არ არის გამორიცხული, რომ დასავლეთის პოზიცია მომავალში შეიცვალოს და თუ დასავლეთისთვის საქართველო ძალიან მნიშვნელოვანია, მაშინ უნდა ეცადოს ისევ მოძებნოს დიალოგის კიდეები და მხარეებმა მოძებნონ ურთიერთობების აღდგენის გზები. შესაბამისად, ვითარება არ არის ჩიხი და საქართველოს პრეზიდენტის და ოპოზიციონერი მოღვაწეების განცხადებებს შიდაპოლიტიკური მნიშვნელობა აქვს და მათი სამიზნე სომხური თემიცაა. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, შემაშფოთებელი ელემენტების შემცველი განცხადებებით ხდება ადგილობრივი სომხური თემის განწყობებზე ზემოქმედების მცდელობა.

12