ნატო, თურქეთის წარმომადგენლობით, ცდილობს სვლას კასპიის ზღვისკენ – ავატკოვი სომხეთის როლზე
ნატო, თურქეთის წარმომადგენლობით, აქტიურად იხსნის გზას კასპიის ზღვისკენ, ხოლო სომხეთის ტერიტორიაზე დერეფნის გახსნის გზაზე ანკარა გეოპოლიტიკური და იდეოლოგიური ექსპანსიის პრობლემებს აგვარებს. ეს მოსაზრება რუსმა აღმოსავლეთმცოდნემ, თურქოლოგმა ვლადიმერ ავატკოვმა Sputnik სომხეთის მულტიმედია პლატფორმაზე გამართულ აუქციონზე გამოთქვა.
ამ კონტექსტში ავატკოვმა სომხეთ-თურქული ურთიერთობების მოწესრიგების მიმდინარე პროცესზეც ისაუბრა, რომელსაც საკმაოდ არასტანდარტულად მიიჩნევს.
ექსპერტის აზრით, თურქეთი, მთიანი ყარაბაღის გარშემო ცნობილი მოვლენების შემდეგ, თავს გამარჯვებულად გრძნობს და ცდილობს რეგიონში მომგებიანი პოლიტიკური და ეკონომიკური კავშირების დამყარებას და სამხრეთ კავკასიის ფორმის შეცვლას ცდილობს.
„თურქეთს ესაჭიროება დერეფნები კასპიისა და ცენტრალური აზიისკენ ჩინეთთან დასაახლოებლად. რა თქმა უნდა, გარდა ამისა, იმ ქვეყანას აქვს თავისი იდეოლოგიები: ნეოოსმანიზმი, პანთურქიზმი). ესეც გასათვალისწინებელია: თურქეთის სახელმწიფო საკმაოდ იდეოლოგიურია. თურქეთს სჭირდება, რომ სომხეთი იყოს გარდამავალი ზონა მასსა და აზერბაიჯანს შორის და რომ მას შეეძლოს თავისი საქონლის გადაზიდვა დაუბრკოლებლად. და თუ ვინმეს დაავიწყდა, შეგახსენებთ, რომ თურქეთი ნატოს წევრია. და ის მიდის კასპიის ზღვაზე, ეს ნიშნავს, რომ ნატო გადადის კასპიის ზღვაზე“, – განაცხადა ავატკოვმა.
ამასთან, როგორც აღმოსავლეთმცოდნემ აღნიშნა, შუა აზიის პოსტსაბჭოთა სახელმწიფოების თურქული ცივილიზაციის ისტორია გაცილებით ძველია, ვიდრე თანამედროვე თურქეთი, რომელიც, როგორც თურქული სამყაროს პერიფერია, ცდილობს საპირისპირო დაწესებას.
სოციოლოგი, სომხეთის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის აკადემიკოსი გევორგ პოღოსიანი თურქეთის მოთხოვნას სომხეთის ტერიტორიაზე დერეფნის გავლის შესახებ, პირველ რიგში, გეოპოლიტიკურ იდეად მიიჩნევს.
მისი თქმით, თურქეთს შეუძლია აზერბაიჯანში შესვლა საქართველოსა და ირანის ტერიტორიებით, მაგრამ სურს სომხეთის სამხრეთით. აქედან გამომდინარე, საქმე ეხება არა მხოლოდ და არა იმდენად სატრანსპორტო კომუნიკაციებს, რამდენადაც გაფართოებას.
აღსანიშნავია, რომ ანკარას მოთხოვნები ექსტრატერიტორიული დერეფნის უზრუნველყოფისა და ერევანთან ურთიერთობის მოწესრიგების მიზნით სომხების გენოციდის აღიარების პროცესის მიტოვების შესახებ ანკარას მთავარ წინაპირობათა შორისაა.