რეგისტრირებული უძველესი სომხური ქვაჯვარი, რომელიც დათარიღებულია 866 წლით, მდებარეობს არცახის ტერიტორიაზე, სოფელ ვაღუჰასში. ამის შესახებ 5 თებერვალს ჟურნალისტებთან შეხვედრაზე განაცხადა სომხური არქიტექტურის კვლევის ფონდის დირექტორის მოადგილემ, რაფი ქორთოშიანმა.
მისი თქმით, ეს იყო მუშაობის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი შედეგი, რომელიც, მიუხედავად წლის განმავლობაში სირთულეებისა, სხვადასხვა მიმართულებით გაგრძელდა, მათ შორის სომხეთის გარეთ საველე კვლევის, საარქივო მასალების შესწავლის, წიგნის და მისი გამოცემისთვის მომზადების სახით.
”ბოლო ომის დროს, მე 4 დღე გავატარე ბერძორში, საბოლოოდ სომხური კულტურის კვალის დასაფიქსირებლად. ზოგადად, დაგეგმილი იყო ყოვლისმომცველი სამუშაოების ჩატარება ქაშათაღისა და ქარვაჭარის მიმართულებით, მაგრამ ომმა ხელი შეუშალა მას”, – დასძინა მან.
რაფი ქორთოშიანმა აღნიშნა, რომ დღეს ასევე არსებობს მატერიალური პრობლემები, რომლებმაც შეიძლება ფინანსური ხარჯების შემცირება გამოიწვიოს, მაგრამ ამ სირთულეების გადალახვა შესაძლებელია.
ექსპერტმა ხაზი გაუსვა, რომ კვლევა ასევე განხორციელდა საზღვარგარეთ, მათ შორის სტამბოლსა და თეირანში, სადაც ორი სამეცნიერო ექსპედიციის ორგანიზება მოხდა, რის შედეგადაც სომხური ძეგლების ფოტოების და არქიტექტურული ნახაზების კოლექცია შეფივსო კიდევ 30 ათასით (მე -17 საუკუნის მემკვიდრეობა), საერთო რიცხვი გახდა 630 ათასი.
”გარდა ამისა, გამოიცა წიგნი – სირიაში მე -17 საუკუნის სომხური კულტურული მემკვიდრეობის შესახებ”, – დაასკვნა მან.
