ირანის პარლამენტის სპიკერმა მუჰამედ ბაღერ ღალიბაფმა განაცხადა, რომ ირანის ევრაზიის ეკონომიკურ კავშირში გაწევრიანებისთვის მზადება უახლოეს კვირებში დაიწყება. პრეზიდენტმა როჰანიმაც დაადასტურა, რომ ირანი აპირებს ორგანიზაციაში გაწევრიანებას. ირანოლოგი ვარდან ვოსკანიანი გადაცემა ,,ტარაწაშრჯან“ (რეგიონი) -ის წრეებში შეეხო ირანის შესაძლო წევრობას ევრაზიის ეკონომიკურ კავშირში, ამ გადაწყვეტილების მიზეზებსა და მის გავლენას სომხეთზე.
ვ. ვოსკანიანის თქმით, ირანის პარლამენტის სპიკერი წარმოადგენს ირანში არსებული პოლიტიკური სისტემის კონსერვატიული ფრთის თვალსაზრისს, ხოლო პრეზიდენტ როჰანის გუნდი ერთ – ერთი რეფორმატორია. ამრიგად, ამ საკითხზე ირანის პოლიტიკური ელიტის კონსენსუსი არსებობს, ანუ ირანელები მზად არიან გაწევრიანდნენ ევრაზიის ეკონომიკურ კავშირში.
ირანოლოგის აზრით, არსებობს რამდენიმე მოტივი. მთავარი პრობლემა აშშ-სთან ურთიერთობაა, რის გამოც ირანს სერიოზული ეკონომიკური პრობლემები აქვს, და ირანელები ალტერნატიულ კავშირებში მონაწილეობით ცდილობენ საკუთარი ეკონომიკური პრობლემების გადაჭრის ახალი გზების მოძიებას.
”მაგრამ ევრაზიის ეკონომიკურ კავშირში წევრობა არა მხოლოდ ეკონომიკურ კომპონენტს ვარაუდობს, არამედ აქვს მნიშვნელოვანი გეოპოლიტიკური მნიშვნელობაც, და ირანელები ცდილობენ ამის მეშვეობით გაზარდონ თავიანთი გეოპოლიტიკური წონა ახლო აღმოსავლეთის რეგიონში და ზოგადად შეერთებულ შტატებთან ურთიერთობაში”, – შენიშნა მან.
შეეხო რა კითხვას, თუ რას მისცემს სომხეთს ირანის წევრობა ევრაზიის ეკონომიკურ კავშირში, ირანოლოგმა აღნიშნა, რომ ირანულ მხარეს არაერთხელ აღუნიშნავს, რომ სომხეთი შეიძლება გახდეს კარიბჭე ირან – ევრაზიის ეკონომიკური კავშირი ურთიერთობების კონტექსტში, და თუ ირანი გახდება ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის წევრი ქვეყანა. აშკარაა, რომ ეს სომხეთს მოუტანს როგორც სარგებელს, ასევე გარკვეულ ახალ გამოწვევებს.
”აშკარაა, რომ ირანის, როგორც ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის ერთადერთი წევრი ქვეყნის, რომელსაც არ აქვს საზღვარი ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის წევრ ქვეყნებთან, წევრობა სომხეთისთვის ხელსაყრელია. ამ შემთხვევაში ირანთან გვექნება საერთო ეკონომიკური სივრცე. რაც ირანულ ბაზარზე ჩვენი ყოფნის ფართო შესაძლებლობებს გახსნის. მეორეს მხრივ, აშკარაა, რომ სომხეთის ბაზარი ღია იქნება ირანული საქონლისთვის, რამაც გარკვეულ სფეროებში შეიძლება გავლენა მოახდინოს სომხური მწარმოებლის შესაძლებლობებზე, რომ ჩვენი პროდუქტი ფასების მიხედვით არ გახდეს კონკურენტული. მეორე მხრივ, თუ გავითვალისწინებთ გეოპოლიტიკურ კომპონენტს, სომხეთი მიიღებს შესაძლებლობას, გააძლიეროს გეოპოლიტიკური პოზიცია რეგიონში, თურქეთთან და აზერბაიჯანთან მტრული ურთიერთობების გათვალისწინებით. მას ასევე შეუძლია გამოიყენოს ირანთან იმავე ეკონომიკური კავშირის ფარგლებში ყოფნის ფაქტი სხვა სფეროებში თანამშრომლობის გასაღრმავებლად, კერძოდ, პირველ რიგში, ეს ეხება უსაფრთხოების სფეროს, რომელიც პირდაპირ კავშირშია სომხეთის სიუნიქის რეგიონთან”, – აღნიშნა ექსპერტმა.
