ანალიტიკა

სომხეთს და არცახს სჭირდებათ საერთაშორისო მანდატის მქონე ძალები, რათა სომხების უსაფრთხოება არ დარჩეს ბედის ანაბარა. პოლიტოლოგი

ბოლო დღეებში აშშ-სა და საფრანგეთის ელჩებმა სომხეთში ნათლად განაცხადეს, რომ მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტი არ არის მოგვარებული. ეუთოს მინსკის ჯგუფის ორი თანათავმჯდომარე ქვეყნის ელჩების აზრით, კონფლიქტის გადაწყვეტა ნებისმიერ შემთხვევაში უნდა იყოს მინსკის ჯგუფის ფორმატში მოლაპარაკებების გზით. ელჩებმა აღნიშნეს არაერთი შემაშფოთებელი გარემოება, კერძოდ, რომ “30 წლიანი ომი და დაძაბულობა ერთ ღამეში ვერ მოგვარდება”. რა შეტყობინებებს შეიცავს თანათავმჯდომარე ქვეყნების ელჩების განცხადებები და რა რეგულაციებს ასახავენ დიპლომატები გრძელვადიან პერსპექტივაში? პოლიტოლოგები ამბობენ, რომ ეს არის სიგნალი იმისა, რომ მინსკის ჯგუფი უნდა გააქტიურდეს, მაგრამ სომხურმა მხარემაც უნდა გადადგას ნაბიჯები ამისათვის.

“30-წლიანი ომის დაძაბულობა ერთ ღამეში ვერ მოგვარდება”,-განაცხადა აშშ-ს ელჩმა სომხეთში ლინ ტრეისიმ და კიდევ ერთხელ აღნიშნა, რომ მთიანი ყარაბაღის სტატუსი ჯერ კიდევ არ არის გადაწყვეტილი. საფრანგეთის ელჩი სომხეთში ჯონათან ლაკოტი შეახსენებს, რომ მხოლოდ მინსკის ჯგუფს აქვს მანდატი, რომ განიხილოს ყარაბაღის სტატუსი.

მან გამოხატა შეშფოთება არცახის მოსახლეობის უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით. ”ჩვენ შეგვიძლია ვიმედოვნოთ, რომ კონფლიქტი მოგვარებულია, მაგრამ იქ მცხოვრები ადამიანების უსაფრთხოების საკითხი არ მოგვარებულა. მხოლოდ ლაჩინის დერეფანი იძლევა სომხეთსა და “ყარაბაღს” შორის კომუნიკაციის საშუალებას. ”ჩვენ გვაქვს დაბლოკილი მოსახლეობა იმ მხარეში,” – თქვა ელჩმა.

პოლიტოლოგ არმენ ბაღდასარიანის თქმით, აშშ-ისა და საფრანგეთის ელჩების განცხადებები ადასტურებს, რომ კონფლიქტი გადაწყვეტილი არაა, შესაბამისად, მთავარი გასაკეთებელი  მინსკის ჯგუფის თანათავმჯდომარე ქვეყნებს ეხება.

„ეს ნიშნავს, რომ საკითხი არ არის მხოლოდ რუსეთ-თურქეთის სფეროში. ისინი ცდილობენ შეახსენონ თავიანთი როლის შესახებ. არსებობს რუსეთ-დასავლეთის კონკურენცია და სომხეთს შეუძლია გამოიყენოს იგი და გააქტიუროს არცახის სტატუსის საკითხი “.

ავღანეთის მაგალითის შეხსენებით, პოლიტოლოგმა აჩვენა, რომ ზესახელმწიფოებს შეუძლიათ ნებისმიერ დროს დატოვონ ესა თუ ის ქვეყანა ბედის ანაბარა. და იმისათვის, რომ რუსეთის სამშვიდობო მისიამ არ დატოვოს სომხები ბედის ანაბარა გარკვეული შეთანხმებების შედეგად, აუცილებელია საერთაშორისო მანდატების მქონე სამშვიდობოები, რათა სომხეთის უსაფრთხოების საკითხი არ დარჩეს მხოლოდ 2-3 ქვეყანის შეხედულებისამებრ.

”არ არსებობს არანაირი გარანტია იმისა, რომ რუსეთი იქიდან წავა მას შემდეგ რაც მიიღებს რაღაცას თურქეთიდან. ამისათვის საჭიროა საერთაშორისო მანდატი სამშვიდობოებისთვის, ანუ ის უნდა იყოს დაფიქსირებული საერთაშორისო დოკუმენტით. ”

პოლიტიკური კომენტატორის ჰაკობ ბადალიანის თქმით, აშშ -სა და საფრანგეთის ელჩების განცხადება ნიშნავს იმას, რომ კონფლიქტი მოგვარებული არ არის და არ მოგვარდება უახლოეს მომავალში. მისივე თქმით, მნიშვნელოვანია იმის გაგება, თუ რა წარმოდგენა აქვთ აშშ და საფრანგეთს არცახის სტატუსზე, და ამავე დროს, რუსეთი საუბრობს სტატუსზე, მაგრამ საკითხს უტოვებს მომავალს. ბადალიანი უსაფრთხოების საკითხის ერთი მიმართულებით  მიდგომას ძალიან სახიფათოდ მიიჩნევს. აუცილებელია დივერსიფიცირებული მიდგომის ჩვენება, რათა დავიზღვიოთ თავი ფაქტის წინაშე დგომის საფრთხისგან.

”ჩვენ უნდა შეგვეძლოს სულ მცირე მანევრირება და რუსეთთან ურთიერთობების დამყარება და შენარჩუნება და ასევე შეერთებულ შტატებთან მუშაობა. როგორ უნდა მოვაგვაროთ პრობლემა? – მუშაობით. ”რუსეთი თანდათანობით ასუსტებს ძალას და ჩვენ არ უნდა ავაშენოთ ჩვენი უსაფრთხოება მხოლოდ ერთი მიმართულებით”.

არცახის საკითხში უშუალო როლი არის დიდი ტვირთი მოსკოვისთვის, რომელიც აშშ -სა და საფრანგეთის გათვალისწინებით არ ჩქარობს ჩვენს რეგიონში რაიმე სახის ჩართვას, ამბობს პოლიტიკური კომენტატორი და ასევე აღნიშნავს, რომ მოსკოვს ასევე სურს თურქეთ-აზერბაიჯანის მხარისთვის წინააღმდეგობის გაწევა აშშ-საფრანგეთის დასწრებით …

სანამ მინსკის ჯგუფის თანათავმჯდომარე ქვეყნები გამოხატავენ მზადყოფნას ჩაერთონ კონფლიქტის მოგვარების პროცესში, მტერი იყენებს შესაძლებლობას გადადგას ნაბიჯი წინ. ამ საკითხში, ჰაკობ ბადალიანის აზრით, პირველ რიგში სომხეთმა უნდა დაიცვას თავისი უსაფრთხოება.

რუსი სენატორი ანდრეი კლიმოვი, ფედერალური საბჭოს საგარეო საქმეთა კომიტეტის წევრი, რომელიც საუბრობს ამ საკითხებზე, ხაზს უსვამს, რომ რუსეთი დაიცავს სომხეთის საზღვრებს, რომელიც ყველას მიერ აღიარებულია, როგორც კუხო– ს წევრი ქვეყანა.

”თქვენ ხართ კუხო– ში, ჩვენ ვართ კუხო– ში, რაც იმას ნიშნავს, რომ რუსეთი დაიცავს ყველასათვის აღიარებულ სომხეთის საზღვრებს, კუხო– ში გაწევრიანების საფუძველზე. რუსეთის სამხედრო დოქტრინა ისეთია, რომ ჩვენი სახელმწიფოს და მისი მოკავშირეების დაცვით ჩვენ შეგვიძლია დავუპირისპირდეთ ყველას ერთად და არა მხოლოდ ნატოს ერთ წევრს და ამის შესახებ ყველამ იცის. “რაც ვთქვი არის გადამწყვეტი და მე არავის ვურჩევ, რომ შეამოწმოს როგორ შეიძლება მოხდეს, რადგან ეს შემოწმება არავისთვის კარგად არ დასრულდება და ჩვენი კოლეგები და პარტნიორები ანკარაში ამას კარგად ხვდებიან.”

ყოველ შემთხვევაში, პოლიტიკური კომენტატორი ჰაკობ ბადალიანი მიიჩნევს, რომ 9 ნოემბრის განცხადება სომხეთის მიმართ იძულების პოლიტიკა იყო და დიდწილად ეს იყო იძულება მოსკოვის მიმართ, დასავლეთისა და თურქეთის მეშვეობით.

ნახეთ მეტი
Back to top button