ირან-ისრაელის ურთიერთობა სულ უფრო და უფრო იძაბება. ისრაელის წინააღმდეგ ირანის საპასუხო ქმედების შემდეგ, ისრაელი ახლა აცხადებს, რომ მას აქვს უფლება, საპასუხო მოქმედებები განახორციელოს ირანის წინააღმდეგ.
ექსპერტები თვლიან, რომ ეს ნამდვილად შეიძლება იყოს მესამე მსოფლიო ომის დასაწყისი. მათი თქმით, ირანის დარტყმები უფრო პროპაგანდისტული ხასიათისა იყო და ისრაელისთვის სერიოზული ზიანის მიყენებას არ ისახავდა მიზნად. ირანი ჰპირდება უფრო მკაცრ პასუხს, თუ ისრაელი საპასუხო რეაქციას მიიღებს. ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ვაშინგტონს თელავივის შეკავებისკენ მოუწოდა.
ირანი არ ცდილობს რეგიონში დაძაბულობის გაზრდას. ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჰოსეინ ამირ აბდოლაჰიანმა განაცხადა, რაც შეიძლება გაზარდოს დაძაბულობა ისრაელის ქმედებებია. მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ეს მესიჯი მათ აშშ-ს გადასცეს ირანის მიერ განხორციელებული ოპერაციის „ჭეშმარიტი დაპირების“ შემდეგ.
ზოგიერთი ექსპერტის აზრით, თუ ისრაელი ახლა დაარტყამს ირანს, ეს ნიშნავს, რომ ირანი უპასუხებს ბევრად უფრო სერიოზული იარაღით, რაც უდავოდ გამოიწვევს დიდ ომს რეგიონში.
თუმცა, ზოგიერთი ექსპერტის აზრით, საერთაშორისო მოთამაშეებს არ სურთ ესკალაციის გაგრძელება. კერძოდ, მათი თქმით, შეერთებულ შტატებს სურს ახლო აღმოსავლეთში სიტუაციის კონტროლის ქვეშ აყვანა, რათა მან ძალების კონცენტრირება მოახდინოს რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტზე.
ირანიოლოგი გარიკ მისაკიანი. „ოფიციალური განცხადებებიდან და მინისტრთა საბჭოს სხდომიდან თუ ვიმსჯელებთ, თუ ისრაელის მხრიდან ირანის ტერიტორიის მიმართულებით თავდასხმა არ მოხდება, არ ვფიქრობ, რომ ამ დაძაბულობას რაიმე გაგრძელება ჰქონდეს. და ირანსა და ისრაელს შორის მარიონეტული ომი ჩვეულ რეჟიმში გაგრძელდება. ასევე, არც ერთ სხვა აქტორს, აშშ-დან რეგიონულ სახელმწიფოებამდე, ომი არ სჭირდება ამ ეტაპზე. იმ შემთხვევაშიც კი, როცა ირანის თავდასხმის დროს აშშ სერიოზულად დაეხმარა ისრაელს თავის დაცვაში, მაგრამ ითხოვს ისრაელისგან, რომ სიტუაცია არ გააუარესოს“.
თუმცა ირანული წყაროები იუწყებიან, რომ ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს ექსპერტებმა ირანის ბირთვულ ობიექტებში შეწყვიტეს საქმიანობა და დატოვეს ქვეყანა. საერთაშორისო ექსპერტი გრიგორ ბალასიანიანი აღნიშნავს, რომ ეს ნიშნავს, რომ ისრაელის სამიზნე შეიძლება იყოს სწორედ ირანის ბირთვული ობიექტები.
„ირანისთვის მათ სასიცოცხლო მნიშვნელობა აქვთ, ამიტომ ისლამური რესპუბლიკა ყველაფერს გააკეთებს არა მხოლოდ ამ ობიექტების დასაცავად (და ამას უკვე აკეთებს დიდი რაოდენობით საზენიტო სისტემების ატომურ ობიექტებთან განლაგებით), არამედ. თავის მხრივ, დაარტყამს ისრაელის ბირთვულ ობიექტებს“.
ის ფაქტი, რომ სასტიკი პასუხი წამებში მოჰყვება, ირანიდან უკვე გამოცხადდა უმაღლეს დონეზე. ანუ ვითარება სულ უფრო იძაბება, აღნიშნავენ ექსპერტები და აღნიშნავენ, რომ ეს ასევე დიდ საფრთხეს უქმნის სომხეთს, იმის გათვალისწინებით, რომ ირანი მეზობელი და სერიოზული მოკავშირე-პარტნიორია. დღეს ირანი არის სიუნიქის სომხური შენარჩუნების სერიოზული გარანტი, რადგან არაერთხელ აცხადებდა, რომ სომხეთ-ირანის მრავალსაუკუნოვანი საზღვარი მისთვის „წითელი ხაზია“.
აღსანიშნავია, რომ ამ ფონზე ზოგიერთი ისრაელის მედია ავრცელებს ინფორმაციას, რომ თელ-ავივისა და ბაქოს მთავრობებს შორის მიმდინარეობს მოლაპარაკებები აზერბაიჯან-ირანის საზღვრის აზერბაიჯანულ მონაკვეთზე ისრაელს სამი საჰაერო ბაზის მიწოდებაზე. ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ეს ნიშნავს, რომ ტერიტორიები ოკუპირებული არცახიდან იქნება უზრუნველყოფილი. საერთაშორისო ექსპერტი გრიგორ ბალასანიანი ვარანდაში აეროპორტის დაუყოვნებლივ მშენებლობას 44-დღიანი ომის შემდეგ სწორედ ამით განმარტავს.
„ახლა აღმოჩნდა, რომ მისი აშენება ირანის საზღვართან იყო მიზანი, რათა საჭიროების შემთხვევაში ირანის წინააღმდეგ გამოეყენებინათ. ექსპერტებმა კი ამის შესახებ 4 წლის წინ გააფრთხილეს“.
ირანული მხარე დიდი ხანია ამტკიცებს, რომ აზერბაიჯანმა ოკუპირებულ არცახში ისრაელის უპილოტო თვითმფრინავებსა და გამანადგურებლებს ფართი გამოუყო. აღნიშნულია, რომ ისრაელის შესაძლო თავდასხმა ირანზე შესაძლოა იქიდან დაიწყოს. სხვათა შორის, ირანული მედია წერდა, რომ თეირანმა გააფრთხილა აზერბაიჯანის პრეზიდენტი, რომ ისრაელის ობიექტები და ბაზები არცახის ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შესაძლოა ირანის სარაკეტო თავდასხმის სამიზნე გახდეს.
თუ ეს რეალობად იქცევა, შეიძლება ველოდოთ ირან-აზერბაიჯანის ძალიან სერიოზულ შეტაკებებს სიუნიქის მიმდებარე ტერიტორიებზე, ამბობს საერთაშორისო ექსპერტი გრიგორ ბალასანიანი.
„ყოველ შემთხვევაში, ირანსა და ისრაელს შორის იქნება პირდაპირი სამხედრო კონფლიქტი. რაც შეეხება ვადებს, რთული იქნება იმის თქმა, როდის, მაგრამ მოვლენები საკმაოდ სწრაფად ვითარდება და ჩვენც მზად უნდა ვიყოთ ნებისმიერი მოვლენისთვის და უნდა გვესმოდეს, როგორი იქნება ჩვენი ქმედება, რა თქმა უნდა, პირველ რიგში, უნდა ვიხელმძღვანელოთ სომხეთის რესპუბლიკისა და სომხები ხალხის ინტერესებიდან გამომდინარე, ნუ დავემორჩილებით ამა თუ იმ გეოპოლიტიკური ცენტრის დარწმუნებას“.
ამ მხრივ საკმაოდ საყურადღებო იყო სომხეთში ირანის ელჩის ბოლო პრესკონფერენციაზე გაკეთებული განცხადებები. ელჩმა სობჰანიმ პირდაპირ დაადანაშაულა სომხეთში აკრედიტებული ზოგიერთი დასავლეთის ქვეყნის საელჩოები სომხეთში ირანის წინააღმდეგ პროპაგანდის გავრცელებაში და საზოგადოებაში ცალმხრივი მეტყველების გავრცელებაში. ირანის ელჩმა ასევე შეახსენა, რომ 44-დღიან ომში სომეხი ჯარისკაცები ისრაელის იარაღით დაიღუპნენ. მან ასევე ხაზი გაუსვა, რომ რეგიონში მშვიდობის შესახებ ორმაგი სტანდარტებით ქადაგება დაუშვებელია.
