სომხეთი ახორციელებს საინჟინრო სამუშაოებს თავის სუვერენულ ტერიტორიაზე და ეს არის სომხეთის რესპუბლიკის სუვერენული უფლება. ეს სამუშაოები ექსკლუზიურად თავდაცვითი ხასიათისაა და მიზნად ისახავს ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობის დაცვას, განმარტავს სომხეთის თავდაცვის სამინისტრო ბაქოს ბრალდებების საპასუხოდ. ამავდროულად, სრ თავდაცვის სამინისტროს ინფორმაციით, აზერბაიჯანული მხარე კუთისა და ტეღის მიმართულებით სროლებს ახორციელებს. ბოლო დღეებში გავრცელებულ აზერბაიჯანულ დეზინფორმაციას ექსპერტები ბრიუსელში რამდენიმე დღეში დაგეგმილ შეხვედრას უკავშირებენ.
სამხედრო ექსპერტი კარენ ჰოვჰანნისიანი დარწმუნებულია, რომ აზერბაიჯანული მხარის ბოლო განცხადებები, რომ სომხურმა მხარემ ცეცხლი გახსნა აზერბაიჯანის პოზიციების მიმართულებით, მიზნად ისახავს ჩაშალოს 5 აპრილს ბრიუსელში დაგეგმილი აშშ-სომხეთი-ევროკავშირის შეხვედრა და გამოიწვიოს ესკალაცია და მთელი პასუხისმგებლობა სომხურ მხარეს დააკისროს.
„თუ ერთი თვის წინ ბაქოს დიქტატორის განცხადებები ექსპანსიონისტური იყო, ახლა ბაქოს დიქტატორმა უკვე დაახლოებით ერთი თვეა შეცვალა რიტორიკა და თამაშის წესები. დიპლომატიური არხებით, მაღალი თანამდებობის პირების პირით აცხადებენ, რომ სომხეთთან ურთიერთობაში ახლოს არიან ისტორიულ „სამშვიდობო ხელშეკრულებასთან“ და ამის ადრესატი არა სომხეთი, არამედ საერთაშორისო სტრუქტურებია. ამრიგად, მათ სურთ აჩვენონ, რომ მიდრეკილნი არიან მშვიდობისკენ. თუმცა, მეორე მხრივ, ამბობენ, რომ სომხური მხარე გადაადგილდება საზღვარზე და ემზადება სამხედრო ესკალაციისთვის“.
ლოგიკურად, საუკეთესო თავდაცვა თავდასხმაა, ბაქო, რომელიც მალავს საკუთარ სროლებს, ჩქარობს სომხური მხარე დაადანაშაულოს სასაზღვრო ზონაში აზერბაიჯანული პოზიციების სროლაში. ბოლო ორი დღის განმავლობაში მსგავსი გზავნილები საკმაოდ ბევრია, ასეთი სურათი ბოლო თვეებში არ ყოფილა, იხსენებს ექსპერტი.
თუმცა, სომხეთში ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისია, რომელიც პატრულირებს სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვრის სომხურ მხარეს, აცხადებს, რომ ევროკავშირის დამკვირვებლებს რაიმე უჩვეულო სამხედრო მოძრაობა არ შეუნიშნავთ.
„ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის დაკვირვება, რომ მათ არანაირი მოძრაობა არ დაუფიქსირებიათ, აზერბაიჯანისთვის ცივ შხაპს ჰგავს. აზერბაიჯანული მხარე მიდრეკილია, რომ მშვიდობის შესახებ მოლაპარაკებები 1-2 წელიწადში მაინც არ დასრულდეს. მიზანია შანტაჟის გზით აიძულონ სრ წავიდეს ცალმხრივ დათმობებზე“.
დეზინფორმაციის გავრცელებით ბაქო ცდილობს დაფაროს საკუთარი სროლებიც. სრ თავდაცვის სამინისტროს ინფორმაციით, აზერბაიჯანის შეიარაღებული ძალების შენაერთებმა 1 აპრილს 22:00 საათზე ცეცხლი გაუხსნეს სომხურ პოზიციებს გეღარქუნიქის რაიონში კუთს, ხოლო 2 აპრილს 00:40 საათზე, სიუნიქის რაიონის ტეღის სექტორში.
იმის გათვალისწინებით, რომ ბაქოს შეშფოთება 5 აპრილს მოსალოდნელი შეხვედრაა, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესსპიკერი მეთიუ მილერი მეორედ აცხადებს, რომ სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვარზე ესკალაცია არავისთვის არის მომგებიანი.
„ჩვენ გავაფრთხილეთ და გავაფრთხილებთ რიტორიკის ან საომარი მოქმედებების ესკალაციის შესახებ საზღვრის გასწვრივ. ჩვენ მოვუწოდებთ სამართლიანი და ღირსეული მშვიდობის პირობების შექმნას რეგიონში, სადაც პატივს სცემენ ყველას უფლებებს. მოლაპარაკებები ერთადერთი გზაა ხანგრძლივი მშვიდობის უზრუნველსაყოფად“.
მილერმა კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ 5 აპრილის აშშ-ს, სრ-სა და ევროკავშირს შორის შეხვედრაზე განიხილავენ სომხეთის ეკონომიკურ მდგრადობასთან დაკავშირებულ საკითხებს და სამშვიდობო პროცესის თემა შეხვედრის დღის წესრიგში არ შედის.
და ვის აფრთხილებს აშშ, რომ გაჟღერებულმა რიტორიკამ შეიძლება გამოიწვიოს სამხედრო ოპერაციები, მილერის განცხადებაზე დაყრდნობით Telegram-ში წერს პოლიტიკური ანალიტიკოსი ჰაკობ ბადალიანი და განმარტავს, რომ ასეთი გაფრთხილების გარეშეც ცხადია, რომ აგრესიული რიტორიკა შეიძლება გახდეს სამხედრო ოპერაციების პრელუდია.
“ნუთუ აშშ აფრთხილებს სომხეთს?” იმიტომ, რომ უცნაური იქნებოდა აზერბაიჯანის გაფრთხილება, რომ რიტორიკამ შეიძლება გამოიწვიოს სამხედრო მოქმედება. უცნაური იქნება, რადგან სწორედ ამისკენ ისწრაფვის აზერბაიჯანი, რათა შექმნას საომარი მოქმედებების საფუძველი“.
ანალიტიკოსის თქმით, თუ გაფრთხილება სომხეთისკენ არის მიმართული, მაშინ მისი თქმით, სომხეთი თითქოს ყველაფერს აკეთებს, რათა თავიდან აიცილოს შეტაკებები.
და შესაძლოა გაფრთხილება მიმართული იყოს რუსეთის ან ირანისკენ, რომლებიც უკიდურესად მგრძნობიარენი არიან კავკასიის ახალი დესტაბილიზაციის მიმართ, კითხვას სვამს ანალიტიკოსი.
სამხედრო ექსპერტი კარენ ჰოვჰანნისიანი ლოკალური შეტაკებების რისკს დიდად მიიჩნევს.
„ძირითადად, დიდია სამხედრო ოპერაციების ან ადგილობრივი შეტაკებების დაწყების რისკი და ჩვენ უნდა შევძლოთ საერთაშორისო სტრუქტურებთან მუშაობა ამ რისკის გასანეიტრალებლად. აზერბაიჯანს სომხეთისგან ცალმხრივი დათმობები სურს და ამ ეტაპზე სამხედრო ოპერაციების საშიშროება ბევრად უფრო დიდი და მაღალია და შესაძლებელია, დიახ, ლოკალური შეტაკებები მოხდეს გარკვეულ ადგილებში“.
